حق کميسيون مشاوران املاک در سال 1403

میزان کمیسیون مشاوران املاک تحت تأثیر عوامل متعددی قرار دارد که هر یک به نحوی بر تعیین نهایی این حق‌الزحمه تأثیر می‌گذارند. درک دقیق این عوامل می‌تواند به مشاوران و مشتریان کمک کند تا در معاملات خود به توافق بهتری دست یابند.

خرید و فروش: در معاملات خرید و فروش ملک، کمیسیون معمولاً بر اساس درصدی از ارزش کل معامله محاسبه می‌شود. این درصد ممکن است در مناطق مختلف و با توجه به نوع ملک (مسکونی، تجاری، اداری) متفاوت باشد.

رهن و اجاره: در معاملات رهن و اجاره، کمیسیون بر اساس درصدی از مبلغ اجاره ماهیانه یا سالیانه محاسبه می‌شود. معمولاً برای قراردادهای یک‌ساله، کمیسیون معادل یک ماه اجاره است.

شهر: موقعیت جغرافیایی ملک در شهرهای بزرگ یا کوچک می‌تواند بر میزان کمیسیون تأثیر بگذارد. مثلاً در شهرهای بزرگ‌تر و پرجمعیت‌تر، میزان کمیسیون بیشتر باشد.

منطقه: مناطق مختلف یک شهر نیز می‌توانند نرخ‌های کمیسیون متفاوتی داشته باشند. مناطقی که از لحاظ اقتصادی و اجتماعی برجسته‌تر هستند، معمولاً کمیسیون بالاتری دارند.

محله: در یک منطقه مشخص، محله‌های مختلف ممکن است نرخ‌های متفاوتی برای کمیسیون داشته باشند. محله‌های محبوب و پرطرفدار معمولاً کمیسیون بالاتری دارند.

قیمت ملک در بازار: ارزش و قیمت ملک یکی از مهم‌ترین عوامل در تعیین میزان کمیسیون است. املاک گران‌قیمت‌تر کمیسیون بیشتری نسبت به املاک ارزان‌تر دارند، زیرا مبلغ نهایی کمیسیون بر اساس درصدی از قیمت ملک محاسبه می‌شود.

عرضه و تقاضا: در بازارهایی که تقاضا برای ملک بیشتر از عرضه است، مشاوران املاک ممکن است کمیسیون بیشتری درخواست کنند. بالعکس، در بازارهای با عرضه زیاد و تقاضای کم، کمیسیون‌ها ممکن است کاهش یابد.

وضعیت اقتصادی: شرایط اقتصادی کلان نیز بر میزان کمیسیون تأثیر دارد. در دوران‌های رونق اقتصادی، میزان کمیسیون ممکن است افزایش یابد، در حالی که در دوران رکود اقتصادی، برای جذب مشتریان، کمیسیون‌ها ممکن است کاهش یابد.

بیشتر بخوانید: تفاوت قیمت ملک اداری و مسکونی

مشاوران املاک با ارائه خدمات تخصصی خود در تمامی مراحل معاملات ملکی، نقش مهمی در بهبود و تسهیل این فرآیند ایفا می‌کنند. حق کمیسیون که به آن‌ها تعلق می‌گیرد، به عنوان انگیزه‌ای برای ارائه خدمات بهتر و رضایت‌بخش‌تر برای مشتریان است. این کمیسیون بر اساس دستورالعمل‌های اتحادیه و عوامل مختلفی که بر ارزش و پیچیدگی معامله تأثیرگذارند، تعیین می‌شود.

برای محاسبه دقیق کمیسیون، مشاوران املاک با توجه به نرخ‌های مصوب اتحادیه و شرایط خاص هر معامله، مقدار کمیسیون را تعیین و به طرفین اعلام می‌کنند. این محاسبه باید شفاف و بر اساس قرارداد مشخص باشد تا از بروز اختلافات جلوگیری شود.

طبق اعلام جدید رییس اتحادیه مشاوران املاک در سال ۱۴۰۳، حق کمیسیون املاک برای هر معامله ملکی، مشاوران املاک باید ۰.۲۵ درصد از ارزش معامله را به عنوان کمیسیون دریافت کنند که شامل نیم درصد از ارزش خرید ملک می‌شود. همچنین، ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده نیز از این مبلغ کسر و به آن اضافه می‌شود. این تغییرات به منظور شفاف‌سازی و استانداردسازی حق کمیسیون‌ها و مالیات‌های مرتبط با معاملات املاک صورت گرفته است.

بیشتر بخوانید: وام جعاله چیست؟

برای درک بهتر، یک مثال ساده برای محاسبه کمیسیون و مالیات بر ارزش افزوده ارائه می‌شود:

فرض کنید ارزش یک ملک ۱ میلیارد تومان (۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان) باشد.

درصد کمیسیون: ۰.۲۵ درصد (۰.۰۰۲۵)

۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ × ۰.۰۰۲۵ = ۲,۵۰۰,۰۰۰ تومان

مالیات ارزش افزوده: ۹ درصد (۰.۰۹)

۲,۵۰۰,۰۰۰ × ۰.۰۹ = ۲۲۵,۰۰۰ تومان

کل کمیسیون و مالیات: ۲,۵۰۰,۰۰۰ + ۲۲۵,۰۰۰ = ۲,۷۲۵,۰۰۰ تومان

مصوبه جدید وزارت راه و شهرسازی با همکاری وزارت صمت جهت تعیین حق‌الزحمه مشاوران املاک تغییرات مهمی را در نحوه محاسبه و اخذ کمیسیون معاملات املاک به وجود آورده است. این مصوبه به منظور شفاف‌سازی و تنظیم بهتر بازار املاک و مستغلات تدوین شده است. با تعیین حق‌الزحمه مشاوران املاک بر اساس ارزش منطقه‌ای و ثبت خودکار نرخ‌ها در سامانه، هدف اصلی جلوگیری از تخلفات و افزایش رضایت مشتریان است. همچنین، رتبه‌بندی مشاوران املاک باعث ارتقاء کیفیت خدمات ارائه شده توسط آن‌ها خواهد شد و پلتفرم‌های معاملات مسکن نیز تحت نظارت بیشتری قرار خواهند گرفت. این تغییرات می‌تواند به افزایش اعتماد عمومی و بهبود عملکرد بازار املاک منجر شود.

این آیین‌نامه به صورت پلکانی نزولی و بر اساس میانگین حجم قراردادهای به ثبت رسیده در هر منطقه جغرافیایی تنظیم می‌شود و دارای جزئیات زیر است:

برای بررسی قیمت ملک در تهران می توانید به سایت ایران فایل مراجعه کنید.

تبصره 1: ثبت خودکار نرخ مصوب در سامانه املاک و مستغلات

•نرخ مصوب: نرخ مصوب تعرفه املاک برای هر معامله به صورت خودکار در سامانه املاک و مستغلات درج می‌شود.

•الزام مشاوران به تبعیت: مشاوران املاک مکلف به اخذ کمیسیون و حق‌الزحمه خود بر اساس نرخ مندرج در سامانه هستند.

•جرایم تخلف: در صورتی که مشاوران املاک رقمی بالاتر از نرخ مندرج در سامانه اخذ کنند، مجرم شناخته شده و باید وجه معامله را به طرفین بازگردانده و ۲ برابر آن را به عنوان جریمه به حساب خزانه‌داری کل واریز کنند.

تبصره 3: رتبه‌بندی مشاوران املاک

•رتبه‌بندی: مشاوران املاک توسط وزارت راه و شهرسازی با همکاری وزارت‌های صمت و کشور رتبه‌بندی می‌شوند.

•شاخص‌های رتبه‌بندی: شاخص‌های رتبه‌بندی شامل مواردی چون سابقه، میزان رضایت مشتریان، تعداد معاملات موفق و میزان رعایت مقررات است.

تبصره 4: شمول پلتفرم‌های معاملات مسکن

•پلتفرم‌ها: سکوها و پلتفرم‌های معاملات مسکن نیز مشمول این قوانین می‌شوند.

•درج رتبه‌بندی: وضعیت رتبه‌بندی مشاوران املاک هر سه ماه یک بار در سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات درج می‌شود.

تفاوت‌های روش‌های سنتی محاسبه کمیسیون و قوانین جدید اتحادیه املاک به شرح زیر است:

خرید و فروش:

معمولاً بین 0.5 تا 2 درصد از ارزش کل معامله.

این درصد بر اساس توافق بین مشاور املاک و طرفین معامله و معمولاً بر اساس عرف جامعه تعیین می‌شود.

اجاره:

معمولاً معادل یک ماه اجاره برای قراردادهای یک‌ساله.

این مقدار نیز بر اساس عرف جامعه و توافق بین طرفین محاسبه می‌شود.

با قوانین جدید وزارت راه و شهرسازی، تعیین کمیسیون به شرح زیر تغییر یافته است:

تعیین کمیسیون ثابت:

برای هر معامله، 0.25 درصد (0.0025) از ارزش معامله به عنوان حق کمیسیون دریافت می‌شود.

این نرخ ثابت برای جلوگیری از تعیین نرخ‌های سلیقه‌ای و تضمین شفافیت در معاملات وضع شده است.

مالیات بر ارزش افزوده:

علاوه بر کمیسیون، 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده نیز از مبلغ کمیسیون کسر می‌شود.

این مالیات به منظور تنظیم و شفاف‌سازی مالیات‌ها در معاملات املاک اضافه شده است.

ثبت خودکار در سامانه:

نرخ مصوب تعرفه املاک برای هر معامله به صورت خودکار در سامانه املاک و مستغلات درج می‌شود.

مشاوران املاک مکلف به اخذ کمیسیون بر اساس این نرخ هستند و هرگونه تخلف از این میزان منجر به جرایم سنگین خواهد شد.

برخورد با تخلفات:

در صورتی که مشاوران املاک رقمی بالاتر از نرخ مندرج در سامانه اخذ کنند، باید وجه اضافه را به طرفین بازگردانده و همچنین 2 برابر آن را به عنوان جریمه به حساب خزانه‌داری کل واریز کنند.

بله، پرداخت حق کمیسیون به مشاوران املاک قانونی است. مشاوران املاک نقش واسطه‌ای حیاتی در معاملات املاک ایفا می‌کنند و برای خدماتی که ارائه می‌دهند، مانند مشاوره، ارزیابی ملک، و تسهیل معاملات، حق‌الزحمه یا کمیسیون دریافت می‌کنند. این پرداخت‌ها بر اساس قوانین و مقررات مشخصی تعیین می‌شوند که توسط اتحادیه‌های صنفی و نهادهای مربوطه وضع شده‌اند.

محاسبه میزان حق کمیسیون مشاوران املاک بر اساس درصدهای مشخصی از ارزش معامله (برای خرید و فروش) یا مبلغ اجاره ماهانه (برای اجاره) و با اضافه کردن مالیات بر ارزش افزوده انجام می‌شود. 

ارزش ملک × 25درصد کمیسیون = مبلغ کمیسیون

مبلغ کمیسیون × 0.09 = مالیات بر ارزش افزوده

مجموع کمیسیون و مالیات = مبلغ نهایی که باید پرداخت شود

مبلغ اجاره ماهانه (در صورت رهن کامل یا تلفیق رهن و اجاره مبلغ کل باید به اجاره ماهانه تبدیل شود) × 25درصد کمیسیون = مبلغ کمیسیون

مبلغ کمیسیون × 0.09 = مالیات بر ارزش افزوده

مجموع کمیسیون + مالیات = مبلغ نهایی که باید پرداخت شود