توقف صدور شناسنامه فنی ساختمان

منابع موثق در آستانه یک‌سالگی اجرای طرح شناسنامه فنی ساختمان عدم کفایت و بازخوردهای منفی از اجرای این طرح را دلیل توقف صدور شناسنامه فنی اعلام می‌کنند، اما گزارش نیمه‌رسمی شهرداری و سازمان نظام مهندسی نشان می‌دهد که عدم هماهنگی این نهادها با یکدیگر و برخی فشارها از جانب عوامل ساخت و ساز منجر به توقف اجباری صدور شناسنامه فنی ساختمان شده است. شناسنامه فنی ساختمان مسوولیت سنگین مهندس ناظر و از همه مهم‌تر مجری ساخت را سنگین‌تر کرده بود تا جایی‌که عوامل ساخت را مکلف می‌کرد مراحل فنی را مو به مو به شهرداری گزارش کنند تا اینکه اجازه ورود به مرحله بعدی ساخت در صورت تایید مرحله قبلی صادر شود.
شناسنامه فنی ساختمان بعد از ماه‌ها نشست مشترک نمایندگان وزارت مسکن، سازمان نظام مهندسی و شهرداری تهران و تفاهم مقامات ارشد این سه نهاد به عنوان گواهی شروع به کار ساخت، مکمل پروانه‌ ساختمانی شد و از اول دی ماه پارسال مرحله اول صدور شناسنامه برای ساختمان‌ها با متراژ بالای 3000 مترمربع آغاز شد. در تفاهم‌ سه جانبه قید شده بود شناسنامه فنی 6 ماه بعد برای ساختمان‌های با متراژ 2500 متر صادر شود و پس از آن هر سه ماه 500 متر کاسته شود تا در نهایت از سال 88 برای هر ساختمانی که در تهران قرار است ساخته شود، ابتدا شناسنامه فنی صادر شود.
شناسنامه فنی پروسه‌ای برای ساخت و ساز در تهران تعریف کرده که عدم رعایت دقیق مقررات ملی ساختمان استانداردهای کیفی و فنی در تمام مراحل ساخت به راحتی قابل شناسایی و پیگیری است به طوری که هر گونه خطای فنی و محاسباتی توسط مهندس ناظر یا مجری می‌تواند به عدم صدور پایان کار برای ساختمان منجر شود. حال با توقف صدور شناسنامه فنی، ابزار نظارت از بین رفته و احتمالا باید منتظر حوادث مشابه ریزش ساختمان سعادت‌آباد بود.
طرح شناسنامه فنی 6 ماه در تهران اجرا شد و در این 6 ماه فقط مالک 73 ساختمان مجبور شدند آن را برای سازه در حال ساخت به کار گیرند. این در حالی است که در همین مدت حدود هزار فقره پروانه ساختمانی مشمول رعایت شناسنامه فنی، صادر شده است.
توقف تا رضایت عمومی
مدیرکل معماری و ساختمان معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران ضمن تایید توقف طرح شناسنامه فنی به دنیای‌اقتصاد گفت: بعد از ارزیابی دقیق گزارش‌های کاری ارسال شده از سوی سازمان نظام مهندسی و مجموعه معاونت شهرسازی در مورد روند اجرایی فاز اول شناسنامه فنی که ساختمان‌های با متراژ 3هزار مترمربع به بالا را مشمول شد، نهایتا به این نتیجه رسیدیم که اجرای تفاهم‌نامه را در فاز اول این طرح متوقف کنیم. مهندس سیدمصباح‌الدین متقی در تشریح جزئیات معضلاتی که باعث متوقف شدن این طرح شد، اظهار داشت: هزینه‌بر بودن، اطاله زمان و نارضایتی‌های عمومی که گاها به شورای شهر نیز منعکس شده از یک طرف و عدم ارائه گزارش جامع و کامل از توفیق اجرای این طرح نهایتا باعث شد که اجرای این طرح در فاز اول آن متوقف شود. مدیرکل معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران در مورد چرایی هزینه‌بر بودن صدور شناسنامه فنی ساختمان تاکید کرد: مطابق گزارش‌های رسیده به معاونت شهرسازی و معماری اخذ عوارض از سوی سازمان نظام مهندسی هزینه‌هایی برخلاف روال معمول به مالکان پیشنهاد کرده است، به طوری که سازمان نظام مهندسی بر این اساس بابت کنترل کیفی ساخت‌وسازها حقوقی برای خود متصور
شده است.
وی تاکید کرد: در همین حال از نارضایتی‌های مردمی اجرای این طرح مشکل نحوه بازپرداخت حق الزحمه مهندسان ناظر است به طوری که مهندسان ناظر گلایه کرده‌اند که سازمان نظام مهندسی مجموع حق‌الزحمه آنان را از مالک می‌گیرد و سپس در چند مرحله به آنان بازپرداخت می‌کند این در حالی است که پیش از این روال اینگونه نبوده است. متقی در ادامه سخنان خود در مورد مصادیقی که اجرای ناموفق طرح را نشان می‌دهد، گفت: به عنوان مثال اگر چه براساس مندرجات تفاهم نامه حضور مجری در پای کار الزامی بوده، اما گزارش‌های رسیده حاکی از آن است که حضور مجری در پروژه‌ها به صورت صوری بوده است و مطابق روال سابق به جای مجری مالک در برخی از پروژه‌ها حضور داشته است. متقی تصریح کرد: مجموع این شرایط تامل برانگیز بود و در نتیجه شهرداری اعلام کرد تا اطلاع ثانوی اجرای فاز بعدی طرح شناسنامه فنی که شامل ساختمان‌هایی با متراژ 2500 متر است کان لم یکن تلقی شود تا این که باز خورد مثبت و رضایت عمومی شهروندان از اجرای فاز اول طرح شناسنامه فنی به شهرداری گزارش شود.
این مقام مسوول در ادامه اظهارات خود
بستر سازی و فرهنگ‌سازی‌های لازم را از ملزومات ادامه اجرای تفاهم نامه سه جانبه دانست و گفت: ضروری است که اصل تفاهم‌نامه شناسنامه فنی‌ برمبنایی نهادینه شود که نهایتا به نفع مردم باشد مشروط بر این که همه ساز و کارهای اجرای این توافق نامه بر رسالت و هدف اصلی خود هم سویی داشته باشد.

واکنش شدید شورای شهر به اقدام غیرقانونی شهرداری
گروه مسکن- میترا یافتیان: دکتر حمزه شکیب، رییس کمیسیون توسعه و عمران شورای شهر تهران با تایید خبر متوقف شدن صدور شناسنامه فنی ساختمان در تهران توسط شهرداری اظهار کرد: اخیرا شهرداری تهران با ارسال نامه‌ای به مناطق مختلف شهر تهران که رونوشتی از آن شنبه این هفته به دبیرخانه کمیسیون عمران ارائه شد، اعلام کرده که صدور شناسنامه فنی ساختمان برای ساخت و سازهای با متراژ کمتر از 3هزار متر مربع متوقف و به نوعی بخشنامه قبلی مبنی بر صدور شناسنامه‌های فنی کان لم یکن تلقی شود و این یعنی شهرداری عملا صدور شناسنامه فنی در تهران را متوقف کرده است. وی تصریح کرد: به عقیده ما این اقدام شهرداری نادرست و غیرقانونی بوده چرا که صدور شناسنامه فنی یک توافق چهار جانبه میان وزارت مسکن، سازمان نظام مهندسی، شهرداری و شورای اسلامی شهر تهران بوده، بنابراین شهرداری نباید اجرای قانون را یکطرفه متوقف می‌کرد.این عضو موثر شورای شهر با بیان اینکه شورای شهر تهران به شدت با این اقدام شهرداری مخالف است، گفت: اگر شهرداری مدعی است که در سازمان نظام مهندسی ظرفیت و توان اجرایی برای صدور شناسنامه فنی ساختمان در تهران وجود ندارد و به همین بهانه اجرای این قانون را متوقف کرده، باید پیش از توقف اجرای آن خواستار برگزاری جلساتی با حضور نمایندگان سازمان نظام مهندسی، وزارت مسکن، شورا و شهرداری می‌شد تا اینچنین مشکلاتی رفع شود نه اینکه یک طرفه در مورد توقف اجرای این طرح تصمیم بگیرد.