شناسنامه فنی ساختمان از سر گرفته ‌شد

هم‌اکنون 16هزار دفترچه اطلاعات ساختمان در سراسر کشور توزیع شده که حدود 2هزار شناسنامه فنی برای واحدهای نوساز صادر شده است. با تفاهم چهارجانبه‌ای که بین وزارت مسکن‌وشهرسازی، شهرداری، سازمان نظام مهندسی استان تهران و شورای شهر تهران انجام شده، به محض صدور پروانه ساختمانی، یک فقره شناسنامه نیز برای ساختمان صادر می‌شود که سازنده در طول پروژه موظف می‌شود بخش‌های مختلف شناسنامه را تکمیل کند.
مدیرکل سازمان‌های مهندسی و امور بین‌الملل وزارت مسکن وشهرسازی باتشریح جزئیات از سرگیری صدور شناسنامه فنی ساختمان گفت: شناسنامه فنی حاوی سه بخش است که سازنده موظف است اطلاعات عمومی و ملکی ساختمان، مشخصات دقیق نیروهای موثر در ساخت‌و‌ساز و اطلاعات فنی ساختمان را در این سه بخش وارد کند.
مهم‌ترین مزیت شناسنامه فنی برای ساکنان کسب اطلاعات دقیق از مشخصات فنی و ملکی ساختمان است که سازنده موظف است اطلاعات مربوطه را در شناسنامه فنی قید کند.
هزینه صدور شناسنامه فنی ساختمان 5 در هزار كل هزینه ساخت را شامل می‌شود که به گفته مدیركل سازمان‌های مهندسی وزارت مسكن این رقم نسبت به کل هزینه ناچیز است.
سازنده مسکن و ساختمان یا مالک در هنگام تحویل ساختمان باید یک نسخه از شناسنامه فنی تایید شده توسط سازمان نظام مهندسی را به خریدار تحویل دهد تا در صورت نیاز در سنوات بعدامکان بازسازی، تعمیر و ارتقای سطح ساختمان براساس آیین نامه‌های جدیدبرای ساکنان به راحتی میسر شود.
به گزارش دنیای اقتصاد از سرگیری صدور شناسنامه فنی ساختمان بعد از آزمون و خطا‌هایی که در اجرای فاز اول آن تجربه شد، اکنون با اراده جدی از سوی نهادهای مربوطه همراه شده است. همزمان با به تعلیق در آمدن این طرح در سال گذشته هر یک از نهادهای مربوطه دیگری را متهم به عملکرد ضعیف و نامطلوب کرده بودند به طوری که از یکسو شهردار تهران عقیده داشت نظام مهندسی وظایف خود را به خوبی انجام نداده است و از سوی دیگر نظام مهندسی نیز معتقد بود که دستگاه مدیریت شهری از موضع ضعف با بسازوبفروش‌ها برخورد کرده است و در مقابل آنان کوتاه آمده است.
در این بین وزارت مسکن‌وشهرسازی درآن شرایط به هیچ وجه بر تعلیق این طرح صحه نمی‌گذاشت و بر اجرای آن تاکید می‌کرد، اما در هر حال در سال جاری بنابه گفته یک مقام ارشد وزارت مسکن و شهرسازی اجرای این طرح با آهنگ تند آغاز شده است.
مهندس کریم رشیدی‌پور - مدیرکل سازمان‌های مهندسی و امور بین‌الملل وزارت مسکن‌وشهرسازی-ضمن تشریح جزئیات دقیق پیامدهای مثبت اجرای طرح شناسنامه فنی،تمامی دست‌اندرکاران حرفه‌ای مرتبط در امر ساخت‌وساز را به استقبال از این طرح فرا خواند تا بر خلاف اجرای فاز اول این طرح که با مقاومت‌های برخی از مسوولان و مردم روبه‌رو شد این بار تسهیلات لازم برای اجرای این طرح فراهم شود. مهندس کریم رشیدی‌پور در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد گفت: از این پس بلافاصله بعد از آنکه سازنده هر ساختمان مشخص شد، شناسنامه فنی نیز برای آن در نظر گرفته خواهد خواهد شد و سازنده موظف به تكمیل آن بر اساس ضوابط تدوین شده است.
رشیدی‌پور در تشریح جزئیات اطلاعات موجود در شناسنامه فنی و ملکی ساختمان گفت: شناسنامه فنی در واقع سندی است که حاوی اطلاعات مختلف یک ساختمان است.
این سند دارای سه بخش مهم و مشخص است.
بخش اول آن در بردارنده اطلاعات عمومی ساختمان یا ملک شامل اطلاعات ثبتی و ملکی و در یک کلام تمامی اطلاعات دقیق شهرسازی است. وی افزود: در بخش دوم مشخصات دقیق نیروهای انسانی در ساخت‌و‌ساز شامل طراح، ناظر و سازنده به طور دقیق آمده است. در همین حال بخش سوم آن نیز حاوی اطلاعات جامع فنی ساختمان مانند مشخصات سازه‌ای، برقی، مکانیکی و ... است. رشیدی‌پور در ادامه اظهارات خود در خصوص نحوه تكمیل این سند گفت: در ابتدی امر دفتر چه اطلاعات توسط سازمان نظام مهندسی در اختیار سازنده و مالک ساختمان قرار می‌گیرد و سازندگان سپس تمام اطلاعات مربوط به ساختمان را در آن تکمیل می‌کنند.
رشیدی‌پور در پاسخ به این سوال که چه ضمانتی وجود دارد که اطلاعات تکمیل شده از سوی سازندگان طرح مستند باشد گفت: با توجه به اینکه عملکرد مجری ساختمان در فرآیند کار از سوی سازمان نظام مهندسی مورد کنترل قرار می‌گیرد، بنابراین مستند بودن اطلاعات کاملا تضمین می‌شود. وی تاکید کرد: سازندگان ساختمانی در قالب دستورالعمل سازندگان مسکن و ساختمان در رده‌های مختلف کاری در قالب اشخاص حقیقی و حقوقی تعری0ف شده‌اند و صلاحیت حرفه‌ای آنان کاملا مشخص شده است.
نمایش میزان مقاومت ساختمان در برابر زلزله
با توجه به لرزه‌خیزی کشور و وقوع زلزله‌های مخرب در فاصله‌های زمانی متناوب، اطمینان‌خاطر از مقاوم بودن ساختمان‌ها در برابر زلزله از جمله دغدغه‌های بسیاری از مردم است، اما در این بین طرح شناسنامه فنی ساختمان از این پس سندی خواهد بود که به میزان زیادی برای بررسی مقاومت ساختمان در برابر زلزله مفید خواهد بود که البته علاوه‌بر این کیفیت مصالح ساختمانی را بازگو می‌کند.
رشیدی‌پور تاکید کرد: شناسنامه فنی در این راستا می‌تواند بهترین بازگوکننده اطلاعات باشد؛ چراکه به عنوان مثال بخش دوم آن در بردارنده اطلاعات جامعی از نقشه‌های تایید شده ساختمان با ذکر منبع آن است و مضاف بر آن تمامی اطلاعات مربوط به نیروی انسانی، اشخاص حقیقی و حقوقی و شرکت‌های دست‌‌اندرکار به طور کامل ذکر شده است و خریدار می‌تواند با اتکا به این اطلاعات، ساختمان مدنظر خود را مورد ارزیابی قرار دهد و در صورتی که بخواهد تغییری در ساختمان انجام دهد بهترین کمک برای مالک و سازنده و دیگر افراد دست‌اندرکار شناسنامه فنی وملکی است.
امتیازبندی ساختمان‌ها
با اجرای طرح شناسنامه فنی ساختمان، ساختمان‌های جدید به راحتی می‌توانند امتیازبندی شوند و اگر در گذشته امتیاز‌بندی ساختمان‌ها فقط بر اساس یکسری فاکتورهای ظاهری و غیر‌مستند بود، اما از این پس با اتکا به مشخصات دقیق فنی موجود در شناسنامه فنی، ساختمان‌ها به راحتی امتیازبندی می‌شوند.
رشیدی‌پور خاطرنشان کرد:از آنجا که بخش سوم شناسنامه فنی مربوط به مشخصات دقیق فنی و مکانیکی ساختمان است و جزئیات دقیق فنی و مکانیکی ساختمان عنوان شده است متعاقب آن به راحتی می‌توان به ساختمان‌ها امتیاز کارشناسی ارائه کرد.
وی افزود: به این ترتیب شناسنامه فنی به صورت سند رسمی همرا با سایر اسناد رسمی در هنگام خرید وفروش مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ چراکه حاوی تمام اطلاعات کامل و جامع ساختمان است.
فراهم شدن امکان ارتقای ساختمان
مدیرکل سازمان‌های مهندسی و امور بین‌الملل وزارت مسکن و شهرسازی در ادامه از دیگر مزایای اجرای طرح شناسنامه فنی را امکان اتکا به آن به منظور تغییر یا ارتقای ساختمان دانست و گفت: با اتکا به این سند امکان ارتقای ساختمان در هر لحظه برای مردم فراهم می‌شود به طوری که با اتکا به آن می‌توان ساختمان را با جدید‌ترین نسخه‌های آیین نامه‌های مصوب شده ساختمان تطبیق داد.
وی افزود: از آنجا که شناسنامه فنی حاوی آخرین اطلاعات ساختمان است خریدار می‌تواند هم در جهت ارتقای کیفی ساختمان و هم در جهت تطبیق آن با آیین ‌نامه‌های جدید گام بردارد.
هزینه طرح کارشناسی است
مدیرکل سازمان‌های مهندسی و امور بین‌الملل وزارت مسکن و شهرسازی درادامه در خصوص جزئیات هزینه این طرح گفت: هزینه این طرح 5 در هزار کلیه هزینه ساخت است و بر این اساس اگردر حال حاضر هزینه ساخت مسکن را به طور میانگین متر مربعی 300هزار تومان در نظر بگیریم، هر مترمربع 1500تومان کل هزینه 5 در هزاری است که برای ساختمان در نظر گرفته می‌شود که این هزینه شامل کلیه مراحل ساختمان از ابتدا تا انتها است.
وی افزود: در زمان اجرا اگر تغییراتی در طرح ساختمان رخ دهد یا حتی اگر آیین‌نامه جدیدی مصوب شود مجری ساختمان موظف است تمامی اطلاعات را کنترل کند و با احتساب این مسائل هزینه‌ای که برای اجرای طرح شناسنامه فنی لحاظ شده است کاملا منطقی و کارشناسی است.
هر تغییری با مقاومت روبه‌رو می‌شود
رشیدی‌پور در ادامه در مورد شایعات پیرامون عدم تمایل مهندسان ناظر به اجرای این طرح گفت: مطابق توافق نامه هم‌اکنون، مهندسان ناظر توسط سازمان نظام مهندسی معرفی می‌شوند و ممکن است این مساله خیلی باب تبع مهندسان ناظر واقع نشود، چراکه بر اساس ماده 33 قانون نظام مهندسی ساختمان مشخصا عنوان شده است ارتباط مالی مهندس ناظر و مالک باید قطع شود، بر این اساس آنها نمی‌توانند با یکدیگر قرارداد داشته باشند و مالک باید با نظام مهندسی اقدام به عقد قرارداد کند و نظام مهندسی نیز مهندسان ناظر مورد تایید خود را به مالک معرفی می‌‌کند و این مساله ممکن است یکی از دلایل اصلی باشد که مهندسان
ناظر از اجرای طرح شناسنامه فنی ناخشنود باشند.
وی تاکید کرد: البته باید در نظر داشت هر تغییری در فرآیند اجرا معمولا بایک سری مقاومت‌هایی رو به رو می‌شود، ولی اگر همه دست‌اندرکاران ساخت‌و‌ساز شامل مالکان و مهندسان ناظر و ... بدانند که اجرای این طرح چه پیامدهای مثبت و مفیدی در بر دارد قطعا از اجرای آن استقبال خواهند کرد.
حضور تمام وقت سازنده در پروژه
مدیرکل سازمان‌های مهندسی و امور بین‌الملل وزارت مسکن و شهرسازی در ادامه در خصوص اظهار‌نظر یکی از مدیران شهرداری که از عدم حضور مجری ساختمان در زمان اجرای فاز اول شناسنامه فنی به عنوان یکی از دلایل تعلیق طرح نام برده بود گفت: در فرآیند کار اگر مشکلی به وجود بیاید باید برای رفع آن چاره اندیشی کرد و پاک کردن صورت مساله واکنش صحیحی نیست. وی افزود: مجری فردی است که موظف است از ابتدا تا انتهای پروژه حضور دائمی داشته باشد و بر این اساس یکی از شروط صدور پروانه حضور تمام وقت مجری در پروژه است.
دلایل تعلیق طرح
رشیدی‌پور در ادامه با توجه به تمامی محاسن عنوان شده پیرامون طرح شناسنامه فنی در خصوص چرایی تعلیق آن در استان تهران گفت: همچنان که می‌دانیم ساختمان سازی در تهران در مقایسه با سایر استان‌ها از تفاوت‌های چشمگیری برخورداراست. به عنوان مثال در شهرستان‌ها به ندرت ساختمان‌ها با ارتفاع بیش از چهار طبقه ساخته می‌شوند این در حالی است که در تهران بلندمرتبه‌سازی رایج‌تر است.
از این رو متعاقب این تفاوت‌ها شناسنامه فنی در مراحل اجرازمانی که قرار شد از سوی شهرداری اجرا شود بایک سری مشکلات پیش‌بینی نشده مواجه شد، اما چون متوقف شد دوباره به یک توافق چهارجانبه رسید که به دنبال آن مجری ساختمان به عنوان
یکی از اجزای اصلی این توافق‌نامه در نظر گرفته شدو بر این اساس به محض اینکه شناسنامه فنی صادر شود در اختیار مجری قرار گرفته می‌شود.
وی در پایان درخصوص آمار صدور شناسنامه فنی گفت: در حال حاضر 16‌هزار دفترچه اطلاعات فنی در سطح کل کشور توزیع شده است که حدود 2‌هزار مورد از آن تکمیل و صادر شده است و حدود 100 مورد از آن نیز در سطح کل تهران صادر شده است.