رکورد سرمایه‌گریزی در ساخت‌وساز

کل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در بخش مسکن طی سه‌ماه نخست امسال 7/ 22 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته این در حالی است که میزان تنزل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در این بخش در بهار پارسال منفی 5/ 13 درصد بوده است. مقایسه این دو آمار نشان می‌دهد شیب سقوط سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در بخش مسکن تندتر از سال گذشته بوده و اوضاع وخیم‌تر از سال 94 بوده است.با نگاه جزئی‌تر به این آمار درمی‌یابیم که شیب سقوط میزان فعالیت بخش خصوصی در شروع ساخت‌وسازهای جدید تقریبا بدون تغییر و منفی 3/ 17 درصد بوده است. به بیان دیگر شروع ساخت‌وسازهای جدید از سوی بخش خصوصی در بهار امسال 3/ 17 درصد کاهش یافته است. اما در مقابل سقوط شیب سرمایه‌گذاری در ساختمان‌های تکمیل شده نسبت به بهار 94 چهار برابر بوده است. به عبارت دیگر، در حالی که میزان کاهش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان‌های تکمیل شده طی سه ماه نخست 94 با تنزل 5/ 12 درصدی نسبت به مدت مشابه سال 93 مواجه بود، در بهار امسال سرمایه‌گذاری در این بخش با کاهش 3/ 46 درصدی همراه بود که نشان از تشدید سرمایه‌گریزی در بخش مسکن دارد. شیب رشد نقطه‌ای میزان سرمایه‌گذاری در بخش مسکن طی تمام فصل‌های سال 94 منفی و نشان‌دهنده تنزل سرمایه‌گذاری در این بخش بوده که بیشترین کاهش رشد نقطه‌ای در زمستان 94 با نرخ منفی 19 درصد رخ داده است. بر این اساس ثبت آمار تنزل نقطه‌ای 7/ 22 درصدی سرمایه‌گذاری در حوزه مسکن توسط بخش خصوصی طی بهار امسال، سبب شده رکورد سرمایه‌گریزی از ساخت‌وساز در دوره رکود اخیر به بهار 95 اختصاص یابد.این وضعیت برای کارشناسان مسکن از قبل قابل پیش‌بینی بود چراکه در دو سال 91 و 92 همزمان با رونق بخش مسکن حجم زیادی از ساخت‌وساز مسکونی کلید خورد و البته در سال‌های 93 و 94 که رکود معاملاتی در بازار مسکن حاکم شد نیز، میزان ساخت‌وساز به صفر نرسید. از زمستان سال 94 که نشانه‌های پیش‌رونق در بازار بروز پیدا کرد و حجم معاملات آپارتمان مسکونی رو به افزایش گذاشت، بازار از ذخیره ساخت‌وساز گذشته تغذیه شد و رشد معاملاتی ماه‌های اخیر لااقل در فصل بهار نتوانست به تحریک سرمایه‌گذاران برای شروع پروژه‌های جدید منجر شود. اما برآوردها حاکی از این است که به دنبال تداوم رشد معاملاتی در فصل تابستان و پس از آن، احتمالا در ماه‌های اخیر اوضاع سرمایه‌گذاری ساختمانی از سوی بخش خصوصی قدری بهبود یافته و حتی طبق پیش‌بینی‌ها ممکن است بهار امسال، آخرین نوبت سقوط میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساخت‌وساز باشد. تنزل سرمایه‌گذاری ساختمانی بخش خصوصی در کشور که از بهار 94 آغاز شده و طبق آخرین آمار بانک مرکزی، تا پایان بهار 95 نیز ادامه یافته است، می‌تواند همزمان با رونق معاملات در بازار مسکن طی ماه‌های آینده، به کسری عرضه آپارتمان منجر شود. در این شرایط سازنده‌ها می‌توانند به نوعی ابعاد کسری را از مسیر متمرکز شدن روی ساختمان‌های نیمه‌کاره کنترل کنند. طبعا کلید زدن ساخت‌وساز جدید تا زمان تکمیل آپارتمان دست‌کم بین یک تا دو سال زمان می‌برد در حالی که تکمیل ساختمان‌های نیمه‌کاره طی چند ماه میسر است و در نتیجه از ایجاد مشکل کمبود مسکن نوساز در بازار پیشگیری می‌کند.