قانون پرداخت اجاره خانه یکی از مواردی است که نیاز به بررسی دارد و مالک و مستاجر باید در این باره، نکات حقوقی را بدانند تا بعدها، با مشکلی مواجه نشوند. نحوه پرداخت اجاره بها باید به شیوه مشخصی باشد.
قانون پرداخت اجاره خانه
12 - تیر
1402
اجاره به مبلغی گفته میشود که مستأجر به صاحب ملکی که اجاره کرده، برای استفاده از منافع و تسهیلات آن به‌صورت دوره‌ای پرداخت می‌کند. این مبلغ معمولاً به‌صورت ماهیانه تعیین میشود و در قرارداد اجاره نوشته میشود. همچنین، میتواند شامل هزینه‌هایی مثل قبوض آب، برق و گاز باشد که مستأجر باید پرداخت کند.
مبلغ اجاره بر اساس توافق طرفین معامله یعنی مالک و مستأجر صورت می‌گیرد. این توافق بر اساس عواملی همچون متراژ ملک، امکانات ملک از جمله داشتن پارکینگ و انباری و آسانسور و گاهی داشتن امکانات رفاهی لوکس همانند استخر و سونا و جکوزی و فضای بازی کودکان و. . و سال ساخت ملک، دسترسی به امکانات و خدمات عمومی از جمله مترو و بی‌آرتی، دسترسی به فضای سبز و مراکز خرید و شرایط بازار و بررسی بسیاری عوامل دیگر است.
اجارهبها در اکثر قراردادها به‌صورت ماهیانه تنظیم شده، یعنی مستأجر طبق توافقی که در اجاره‌نامه سالیانه که با مالک داشته در ازای استفاده از ملک بعد از هر ماه مبلغ مشخصی را ماهیانه به ایشان پرداخت می‌کند.
در برخی موارد به صلاحدید مالک اجاره به‌صورت یک‌ساله و یا شش‌ماهه و یا سه‌ماهه پیش‌دریافت می‌گردد. در تمامی موارد اشاره شده حتماً این تصمیم باید به توافق طرفین باشد.
اما در برخی موارد، به‌خصوص درصورتی‌که خانه به‌عنوان مکانی برای تعطیلات اجاره داده میشود، اجارهبها روزانه تعیین میشود. در این حالت، مستأجر برای هر روز اقامت در خانه مبلغ مشخصی را به صاحب‌خانه پرداخت می‌کند. این روش پرداخت اجاره به دلیل میزبانی مهمانان در مدت‌زمان کوتاه و عدم نیاز به پرداخت مبلغ بزرگی به‌صورت پیش‌پرداخت برای مستأجر مفید است.
در برخی موارد بر اساس نیاز مالک، ملک را به‌صورت رهن کامل و بدون اجاره ماهیانه اجاره داده میشود.
محاسبه مبلغ اجاره طبق عرف باتوجهبه قیمت خریدوفروش همان ملک انجام میشود. رهن ملک باتوجهبه مدت زمانی که از سال ساخت آن می‌گذرد بین ۴/۱ تا ۶/۱ قیمت خریدوفروش ملک محاسبه شده. به طور مثال اگر ملک نوساز باشد برای محاسبه قیمت رهن کامل آن، قیمت فروش ملک را بر ۴ تقسیم می‌کنند، متعاقباً هر چقدر از سال ساخت ملک بگذرد و عمر آن بیشتر شود این مبلغ بر عدد ۶ تقسیم میشود. برای تبدیل مبلغی از رهن به اجاره ماهیانه، میتوانید قسمتی از مبلغ رهن را که قرار است به اجاره تبدیل شود طبق عرف جامعه در %0. ۳ ضرب کرده و به مبلغ اجاره برسید. به طور مثال مبلغ ۱۰۰ میلیون رهن باتوجهبه فرمول تبدیل اجاره به مبلغ ماهیانه ۳ میلیون تومان اجاره تبدیل میشود.
اما در برخی موارد، به‌خصوص درصورتی‌که خانه به‌عنوان مکانی برای تعطیلات اجاره داده میشود، اجارهبها روزانه تعیین میشود. در این حالت، مستأجر برای هر روز اقامت در خانه مبلغ مشخصی را به صاحب‌خانه پرداخت می‌کند. این روش پرداخت اجاره به دلیل میزبانی مهمانان در مدت‌زمان کوتاه و عدم نیاز به پرداخت مبلغ بزرگی به‌صورت پیش‌پرداخت برای مستأجر مفید است.
در برخی موارد بر اساس نیاز مالک، ملک را به‌صورت رهن کامل و بدون اجاره ماهیانه اجاره داده میشود.
محاسبه مبلغ اجاره طبق عرف باتوجهبه قیمت خریدوفروش همان ملک انجام میشود. رهن ملک باتوجهبه مدت زمانی که از سال ساخت آن می‌گذرد بین ۴/۱ تا ۶/۱ قیمت خریدوفروش ملک محاسبه شده. به طور مثال اگر ملک نوساز باشد برای محاسبه قیمت رهن کامل آن، قیمت فروش ملک را بر ۴ تقسیم می‌کنند، متعاقباً هر چقدر از سال ساخت ملک بگذرد و عمر آن بیشتر شود این مبلغ بر عدد ۶ تقسیم میشود. برای تبدیل مبلغی از رهن به اجاره ماهیانه، میتوانید قسمتی از مبلغ رهن را که قرار است به اجاره تبدیل شود طبق عرف جامعه در %0. ۳ ضرب کرده و به مبلغ اجاره برسید. به طور مثال مبلغ ۱۰۰ میلیون رهن باتوجهبه فرمول تبدیل اجاره به مبلغ ماهیانه ۳ میلیون تومان اجاره تبدیل میشود.
نحوه پرداخت اجاره‌خانه
اجاره‌بهای ماهیانه را به‌حساب موجر واریزکردن به‌عنوان یک شیوه امن و قابل‌اعتماد برای پرداخت اجارهبها توصیه میشود. این کار به شما امکان می‌دهد تا در صورت بروز هرگونه اختلاف با موجر، اثبات پرداخت اجارهبها را داشته باشید و مستندات لازم را برای دفاع از حقوق خود در اختیار داشته باشید.
اجاره‌بهای ماهیانه را به‌حساب موجر واریزکردن به‌عنوان یک شیوه امن و قابل‌اعتماد برای پرداخت اجارهبها توصیه میشود. این کار به شما امکان می‌دهد تا در صورت بروز هرگونه اختلاف با موجر، اثبات پرداخت اجارهبها را داشته باشید و مستندات لازم را برای دفاع از حقوق خود در اختیار داشته باشید.
در برخی موارد مستأجران مبلغ اجارهبها رو به‌صورت نقدی به موجر تحویل داده، در این صورت بهتر است برای اثبات این قضیه حتماً رسید دست‌نوشته‌ای همراه با امضا موجر از وی گرفته شود.
توصیه‌ای در زمینه پرداخت اجاره از طریق حساب بانکی این بوده که حتماً به شماره‌حساب شخص موجر واریز شده تا از مشکلات احتمالی برای اثبات ادعای پرداخت اجارهبها پیشگیری شود و مدارک لازم برای دفاع از حقوق خود ارائه دهید.
معمولاً در قرارداد اجاره یا اجاره‌نامه، شرایط و چگونگی پرداخت اجارهبها باید به‌صورت دقیق و کامل ذکر شود. این شرایط میتوانند شامل موارد زیر باشد:
اجاره‌بهای ماهیانه را به‌حساب موجر واریزکردن به‌عنوان یک شیوه امن و قابل‌اعتماد برای پرداخت اجارهبها توصیه میشود. این کار به شما امکان می‌دهد تا در صورت بروز هرگونه اختلاف با موجر، اثبات پرداخت اجارهبها را داشته باشید و مستندات لازم را برای دفاع از حقوق خود در اختیار داشته باشید.
در برخی موارد مستأجران مبلغ اجارهبها رو به‌صورت نقدی به موجر تحویل داده، در این صورت بهتر است برای اثبات این قضیه حتماً رسید دست‌نوشته‌ای همراه با امضا موجر از وی گرفته شود.
توصیه‌ای در زمینه پرداخت اجاره از طریق حساب بانکی این بوده که حتماً به شماره‌حساب شخص موجر واریز شده تا از مشکلات احتمالی برای اثبات ادعای پرداخت اجارهبها پیشگیری شود و مدارک لازم برای دفاع از حقوق خود ارائه دهید.
معمولاً در قرارداد اجاره یا اجاره‌نامه، شرایط و چگونگی پرداخت اجارهبها باید به‌صورت دقیق و کامل ذکر شود. این شرایط میتوانند شامل موارد زیر باشد:
- - مبلغ اجاره
- - تاریخ پرداخت اجاره
- - روش پرداخت اجاره به صورت نقدی، بانکی، چک و ...
- - جریمه تأخیر در پرداخت اجاره
- - شرایط افزایش اجاره در صورت تغییر شرایط بازار
- - میزان و نحوه استرداد وجه پیش‌پرداخت
- - شرایط لغو قرارداد و پرداخت جریمه
اطلاعات دقیق در قرارداد اجاره یا اجاره‌نامه میتواند به مستأجر و مالک کمک کند تا در صورت بروز هرگونه مشکل در پرداخت اجاره یا دیگر شرایط، از حقوق و تعهدات خود به‌درستی پیروی کنند.
درصورتی‌که مستأجر از پرداخت اجارهبها تعیین شده خودداری کند مالک حق فسخ قرارداد را دارد .
درصورتی‌که مستأجر از پرداخت اجارهبها تعیین شده خودداری کند مالک حق فسخ قرارداد را دارد .
اجاره اول ماه یا آخر ماه
تعیین زمان پرداخت اجاره شامل قوانین توافقی بین مالک و مستأجر است. بهتر است در اجاره‌نامه زمان دقیق توافق شده برای پرداخت اجارهبها توسط مستأجر قید شود تا در آینده هر یک از طرفین دچار سوءتفاهم در زمان پرداخت نشوند.
درصورتی‌که در زمان اجاره شرایط پرداخت تغییر کرد حتماً باید دوطرفه معامله به توافق برای شرایط پرداخت جدید برسند و شرایط جدید را تعیین کنند.
توصیه میشود مستأجران برای پرداخت اجارهبها طبق توافقی که با مالک برای ابتدا یا انتهای هر ماه داشتند متعهد بوده و پرداخت را در زمان مقرر انجام دهند، درصورتی‌که به هر دلیلی نتوانستند در زمان تعیین شده مبلغ را به‌حساب مالک واریز کنید حتماً مالک را از این تأخیر مطلع کنید و زمان پرداخت جدید را به اطلاع ایشان برساند.
پرداخت اجارهبها به‌موقع به‌منظور حفظ رابطه خوب میان مالک و مستأجر و جلوگیری از بروز هرگونه مشکلی برای هر دو طرف بسیار مهم است.
درصورتی‌که در زمان اجاره شرایط پرداخت تغییر کرد حتماً باید دوطرفه معامله به توافق برای شرایط پرداخت جدید برسند و شرایط جدید را تعیین کنند.
توصیه میشود مستأجران برای پرداخت اجارهبها طبق توافقی که با مالک برای ابتدا یا انتهای هر ماه داشتند متعهد بوده و پرداخت را در زمان مقرر انجام دهند، درصورتی‌که به هر دلیلی نتوانستند در زمان تعیین شده مبلغ را به‌حساب مالک واریز کنید حتماً مالک را از این تأخیر مطلع کنید و زمان پرداخت جدید را به اطلاع ایشان برساند.
پرداخت اجارهبها به‌موقع به‌منظور حفظ رابطه خوب میان مالک و مستأجر و جلوگیری از بروز هرگونه مشکلی برای هر دو طرف بسیار مهم است.
بیشتر بخوانید : قانون اجاره خانه در سال 1402
مهلت پرداخت اجاره
در قرارداد اجاره‌نامه موعد پرداخت اجاره‌ای که به توافق طرفین رسیده قید میشود و مستأجر ملزم به پرداخت اجاره در آن زمان است، درصورتی‌که مستأجر در موعد مقرر نتوانست اجاره را پرداخت کند طبق قانون تا ده روز مهلت دارد تا مبلغ را به موجر پرداخت کرده، در غیر این صورت مالک میتواند بعد از ده روز در صورت عدم پرداخت مستأجر به دفترخانه تنظیم سند اجاره مراجعه کرده و این مورد را گزارش کند تا در صورت ادامه‌دار شدن این موضوع اقدام به فسخ قرارداد و گرفتن حکم تخلیه از مراجع ذی‌صلاح کند.
بنابراین، برای تخلیه مستأجر حتماً باید ابتدا برای او اظهارنامه قانونی ارسال شود و بعد از گذشت ده روز از ابلاغ در صورت لزوم موجر میتواند اقدام به تخلیه ملک نماید.
در بعضی مواقع مستأجر اذعان دارد که موجر یا نماینده قانونی وی از گرفتن اجاره سرباز زده در این شرایط مستأجر باید مبلغ اجاره را دفاتر اسناد رسمی یا سپرده دادگستری تحویل داده تا طبق قانون موجر نتواند اقدام قانونی مبنی بر دریافت‌نکردن اجارهبها داشته باشد
بنابراین، برای تخلیه مستأجر حتماً باید ابتدا برای او اظهارنامه قانونی ارسال شود و بعد از گذشت ده روز از ابلاغ در صورت لزوم موجر میتواند اقدام به تخلیه ملک نماید.
در بعضی مواقع مستأجر اذعان دارد که موجر یا نماینده قانونی وی از گرفتن اجاره سرباز زده در این شرایط مستأجر باید مبلغ اجاره را دفاتر اسناد رسمی یا سپرده دادگستری تحویل داده تا طبق قانون موجر نتواند اقدام قانونی مبنی بر دریافت‌نکردن اجارهبها داشته باشد
موارد استثنا در پرداخت اجاره
• طبق قانون روابط موجر و مستأجر بند ۹ از ماده ۱۴ در صورت عدم پرداخت اجاره توسط مستأجر در مهلت تعیین شده موجر میتواند اقدام قانونی نماید و حکم فسخ قرارداد و تخلیه ملک را از دادگاه گرفته و مبلغ اجاره‌بهای پرداخت نشده توسط مستأجر را از مبلغ ودیعه کم کند.
• زمانی که موجر بعد از ارسال اظهارنامه برای مستأجر اقدام به گرفتن حکم تخلیه از مراجع ذی‌صلاح می‌کند قانون برای مستأجر فرصتی قائل شده است تا با پرداخت مبلغ اجاره‌بهای معوقه همراه با ۲۰ % اضافه‌تر از مبلغ اجاره به موجر در صندوق دادگستری حکم تخلیه را صادر نکرده و بخششی برای ایشان در نظر می‌گیرد .
• زمانی که موجر بعد از ارسال اظهارنامه برای مستأجر اقدام به گرفتن حکم تخلیه از مراجع ذی‌صلاح می‌کند قانون برای مستأجر فرصتی قائل شده است تا با پرداخت مبلغ اجاره‌بهای معوقه همراه با ۲۰ % اضافه‌تر از مبلغ اجاره به موجر در صندوق دادگستری حکم تخلیه را صادر نکرده و بخششی برای ایشان در نظر می‌گیرد .
لازم به ذکر است که استفاده از این فرصت تنها یک‌بار امکان‌پذیر است.
بیشتر بخوانید : از کمیسیون تمدید اجاره نامه چه می دانید؟
سوالات متداول
• قیمت اجاره ملک من باتوجهبه اینکه متراژ ۱۰۰ متر و قیمت منطقه حدوداً متری ۸۰ میلیون تومان است حدوداً چقدر میشود؟
باتوجهبه محاسباتی که در ابتدای این مطلب برای شما ارائه شد مبلغ رهن ملک شما باتوجهبه سن بنا اگر کمتر از ۵ سال ساخت باشد حدوداً ۲ میلیارد تومان و بر اساس نیاز شما به اجاره میتوانید مبلغ را به اجاره تبدیل کنید.
• اگر موجر مبلغ ودیعه مستأجر را پرداخت نکند، مستأجر حق ماندن در ملک را دارد تا زمانی که به‌ازای اجارهبها ودیعه تسویه شود؟
بله. اگر موجر مبلغ ودیعه را پس ندهد، طبق حق تعلیق مستأجر باید موجر را به‌صورت کتبی از تأخیر یا عدم بازگشت ودیعه به او مطلع کند و به آنها مهلت دهد تا مشکل را برطرف کنند. همچنین، میتواند به دادگاه مربوطه مراجعه کند و درخواست بازگشت ودیعه یا استفاده از حق تعلیق را ارائه کند.
منبع خبر : ایران فایل