اخبار مسکن و صنعت ساختماندو شنبه - 17 شهریور 1404
یک تیم تحقیقاتی، مطالعه‌ای در زمینه مختصات اقتصادی بازار اجاره مسکن در تهران و چند کلانشهر دیگر کشور انجام داده و خلاصه نتایج آن را که نشان می‌دهد «چرا اجاره‌بها به چالش روز خانوارهای تهرانی تبدیل شده؟» در اختیار قرار داده است
31 - خرداد
دکتر بهروز ملکی رییس این تیم تحقیقاتی درباره مهم‌ترین یافته از حقیقت بازار اجاره گفت: ریشه فشار ناشی از اجاره‌بها را «ناتوانی خانوارهای مستاجر در پوشش مبالغ اجاره از طریق درآمد ماهانه‌شان» تشکیل می‌دهد.
وی با تاکید براینکه هم‌اکنون تعداد خانوارهای اجاره‌نشین در کشور رو به افزایش است، افزود: نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد سهم اجاره‌بها از کل هزینه ماهانه گروه‌های مستاجر، رابطه معکوسی با درآمد ماهانه این افراد دارد به این معنی که اجاره‌نشین‌های کم‌درآمد سهم زیادی از درآمدشان را خرج اجاره می‌کنند.
براساس یافته‌های حاصل از این تحقیق، بُعد خانوار در گروه‌های مستاجر کمتر از گروه‌های مالک است و اجاره‌نشین‌ها اغلب زوج‌های جوان هستند.
تحلیل نتایج این تحقیق حکایت از جوان بودن متقاضیان اجاره مسکن از یک‌سو و قدرت پایین درآمدی این گروه از سوی دیگر دارد. به این ترتیب در تهران و کلانشهرها غالب خانوارهای تازه تشکیل شده، برای تامین مسکن، اجاره‌نشینی را انتخاب می‌کنند.
متن خلاصه نتایج این تحقیق را در زیر بخوانید:
اجاره‌بهای مسکن حدود 30 درصد از بودجه خانوار را به خود اختصاص می دهد؛ از سوی دیگر این بازار با دارا بودن ابعاد متنوع اقتصادی، اجتماعی و جغرافیایی، نیازمند لحاظ جمیع جهات به منظور اتخاذ سیاست بهینه است. بر این اساس با استناد به آمارهای رسمی و برخی از مطالعات موردی، مختصات بازار اجاره کشور دارای ابعادی به این شرح است:
1- سهم اجاره از کل هزینه خانوار، رابطه معکوسی با درآمد خانوار دارد. (اقشار پایین جامعه، درصد بیشتری از درآمد خود را صرف اجاره مسکن می‌کنند.)
2- میزان اجاره‌نشینی در کشور طی دو دهه گذشته، روند افزایشی داشته است. ( به مرور زمان، درصد بیشتری از خانوارها، اجاره نشین شده اند.)
3- بعد خانوار در اجاره نشین‌ها کمتر از مالکان است. (خانواده‌های مستاجر، کم‌جمعیت‌تر از خانواده‌های مالکان هستند.)
4- اجاره نشینی خانوارها، رابطه معکوسی با سن سرپرست خانوارها دارد. ( مستاجران، جوانتر از مالکان هستند.)
5- سهم اجاره از کل هزینه خانوار، رابطه مستقیمی با جمعیت شهر دارد. (مشکل اجاره‌نشینی در شهرهای پرجمعیت، بیشتر است.)
6- اجاره‌نشینی، رابطه مستقیمی با میزان مهاجرت‌پذیری شهرها دارد. (در شهرهای مهاجرپذیر، تعداد اجاره‌نشین‌ها بیشتر است.)
7- در بلندمدت، نرخ افزایش اجاره‌بها تقریبا منطبق بر نرخ افزایش قیمت مسکن است.
8- در بلندمدت، نرخ افزایش اجاره‌بها تقریبا منطبق بر تورم عمومی است.
9- مشکل اجاره‌نشینی، ناشی از بالا بودن نسبت اجاره‌بها به قیمت مسکن نیست. (درون‌زا نیست) بلکه ناشی از بالا بودن نسبت اجاره‌بها به درآمد خانوار است. (برون‌زا است.)
10- هرچند طرح مسکن مهر، مشکل بسیاری از مستاجران را مرتفع می‌کند اما با این‌حال، این طرح ظرفیت پاسخگویی به کل نیاز مسکن اجاره‌ای - خصوصا در کلانشهرها- را ندارد.