شورای عالی شهرسازی و معماری کشور مجموعه اصلاحاتی را که در یک‌سال گذشته بر طرح تفصیلی جدید تهران اعمال کرده است اعلام کرد
ریز مصوبات یک‌ساله شورای عالی شهرسازی
11 - آبان
1393
شورای عالی شهرسازی از آذرماه سال 1392، با توجه به گزارش‌های واصله مبنی بر مغایرت‌های اساسی بین طرح تفصیلی شهر تهران و راهبردهای طرح جامع (به‌عنوان سند بالادست) و نگرانی از تاثیرات سوئی که این مساله می‌تواند در تحقق خدمات عمومی مورد نیاز شهر و کیفیت محیط‌زیست شهری به دنبال داشته باشد، موضوع انطباق طرح تفصیلی و طرح جامع شهر تهران را در دستور کار خود قرار داد.
این شورا در یک‌سال اخیر، 8 سرفصل کلیدی در محتوای طرح تفصیلی شامل «جمعیت‌پذیری»، «تغییرات پهنه‌بندی و کاربری»، «بلندمرتبهسازی»، «تامین خدمات عمومی از طریق اراضی ذخیره توسعه و نوسازی در سطح شهر تهران»، «اصلاح محدوده مشمول تراکم تشویقی بافت‌فرسوده»، «نمای ساختمان‌ها و منظر شهری»، «ساخت‌وساز‌های منطقه22» و «تراکم اضافه» را لغو، ابطال یا تعدیل کرد. متن مصوبات شورای عالی به شرح زیر است:
1- جمعیت‌پذیری: با توجه به مجموع امکانات و محدودیت‌های شهر تهران، سند طرح جامع مصوب، سقف جمعیت‌پذیری شهر تهران را به 5/10 میلیون نفر محدود نموده است. درحالی که طبق ضوابط طرح تفصیلی موجود و براساس اعلام نظر مشاور طرح، امکان استقرار بیش از 13 میلیون نفر جمعیت در تهران مقدور خواهد بود که یقینا شهر تهران را به لحاظ شرایط زیستی دچار مشکلات اساسی خواهد نمود. در همین راستا شورایعالی با اتخاذ تدابیری از جمله محدود نمودن تراکم‌های تشویقی و سیال و اصلاح مصوبات قبلی شورایعالی در خصوص تغییر پهنه‌بندی، جهت‌گیری جمعیت مصوب طرح جامع را دنبال نموده است.
2- پهنه‌بندی: در طرح جامع شهر تهران که با نظام ساختاری و راهبردی تهیه شده است، به جای تعیین کاربری مشخص برای هر قطعه زمین، پهنه‌هایی برای اراضی تعیین شده که ساخت و ساز هر قطعه براساس وقوع در هر یک از پهنه‌ها و زیرپهنه‌های مربوطه تعریف می‌گردد. در این میان پهنه‌های تعریف شده، بدون طی مراحل کارشناسی لازم و اخذ مجوز از مراجع تصویبی تغییر پیدا کرده است.
با توجه به وجود تغییرات گسترده در پهنه‌های طرح تفصیلی موجود نسبت به طرح جامع مصوب که از جمله مصادیق آن می‌توان به تغییرات متعدد کاربری‌های فضای سبز عمومی و پارک‌ها و فضای خدماتی به مجتمع‌های اداری، تجاری و مسکونی در سال‌های اخیر اشاره نمود، شورایعالی ضرورت بررسی جامع و دقیق تغییرات پهنه‌ها را توسط دبیرخانه شورایعالی و جهت اتخاذ تصمیمات لازم مورد توجه قرار داد.
3- بلندمرتبهسازی: براساس سند طرح جامع شهر تهران، شهرداری تهران موظف بوده که در یک بازه زمانی یک‌ساله (پس از تصویب طرح جامع در سال 1386)، نسبت به تعیین محدوده‌های مجاز بلندمرتبهسازی و ضوابط آنها اقدام و به شورایعالی ارائه کند که با توجه به عدم تحقق این موضوع، تا این تاریخ کلیه مجوزهای بلندمرتبهسازی در سطح شهر تهران به صورت موردی و از طریق اخذ مصوبه کمیسیون ماده 5 صورت می‌گرفته است که منجر به بی‌برنامگی در نظام توسعه شهر شده است. شورایعالی در همین رابطه بر ضرورت تسریع در ارائه این ضوابط و مقررات تاکید کرد.
4- بافت‌های فرسوده: در سند طرح جامع شهر تهران تسهیلات ویژه‌ای برای ساخت‌و‌ساز در بافت‌های فرسوده شهر تهران (با مساحتی نزدیک به 2/3 هزار هکتار) در نظر گرفته شده است که شامل تراکم تشویقی تسهیلات مالی برای ساخت‌و‌ساز در این پهنه می‌شود.
طرح تفصیلی شهر تهران با تعریف پهنه دیگری تحت عنوان بافت ناپایدار و تعمیم تسهیلات تعریف شده برای بافت فرسوده به این پهنه، عملا محدوده ارائه این خدمات را به حدود 15 هزار هکتار افزایش داده که با توجه به محدودیت منابع این طرح، عملا منجر به تغییر جهت گروه‌های هدف این طرح و کاهش امکان تخصیص اعتبار برای بازسازی بافت‌های فرسوده واقعی شهر تهران شده است. شورایعالی به همین منظور ارائه امتیاز تشویق تراکمی برای بافت‌های
ناپایدار را لغو کرد.
5- اراضی ذخیره توسعه و نوسازی شهر تهران: اراضی بایر بزرگتر از یک هکتار در سطح شهر تهران که مساحت آنها در مجموع به حدود 5 هزار هکتار می‌رسد در طرح جامع به عنوان اصلی‌ترین فرصت توسعه پایدار شهر و امکانی برای استقرار خدمات عمومی مورد نیاز شهر و جایگزینی اراضی بافت‌های فرسوده در نظر گرفته شده است. عدم ارائه ضوابط و دستورالعمل مربوط به چگونگی بهره‌برداری از این اراضی (به‌رغم تعیین بازه زمانی برای تدوین آن توسط شهرداری) موجب شده که این اراضی بدون توجه به هدف تعیین شده در طرح جامع مورد بهره‌برداری قرار گرفته و دغدغه عدم امکان خدمات عمومی مورد نیاز شهروندان را بیشتر سازد. شورایعالی در این خصوص مقرر کرد هرگونه تصمیم‌گیری در این اراضی قبل از تصویب طرح مربوطه صرفا از سوی شورایعالی شهرسازی و معماری ایران انجام پذیرد.
6- سیما و منظر شهری: اختیار تصریح شده در متن ضوابط طرح تفصیلی شهر تهران به شهرداری مبنی بر امکان اجازه کاهش یا افزایش ارتفاع ساختمان‌ها در صورت افزایش یا کاهش سطح اشغال ساختمان، عملا موجب تضییع حقوق همسایگان از یکسو و ایجاد اغتشاش بصری در سیما و منظر شهر تهران شده است که در همین رابطه شورایعالی طی بندهایی از مصوبه اخیر خود نسبت به ایجاد محدودیت برای این موضوع و ضرورت تدوین دستورالعمل در این رابطه تعیین تکلیف کرده است.
7- ساخت‌و‌ساز منطقه 22: بر اساس طرح جامع شهر تهران، منطقه۲۲ با مساحتی حدود ۱۰ هزار هکتار، با هدف رفع کمبودهای خدماتی حوزه غرب تهران و نیز جابه‌جایی بخشی از جمعیت ساکن در بافت‌های فرسوده تهران مرکزی شکل گرفته است. وجود قطعات بزرگ مقیاس اراضی به همراه موقعیت ویژه مکانی و قرارگیری در کریدور هوای شرقی – غربی تهران ازجمله ویژگی‌های خاص این منطقه به شمار می‌آید.
به موجب یک بند از ضوابط طرح تفصیلی، اختیارات ویژه‌ای برای شهرداری منطقه 22 جهت صدور مجوز احداث بنای خارج از ضوابط طرح جامع درنظر گرفته شده است که احداث حجم زیاد ساختمان‌های بلندمرتبه مسکونی– اداری و تجاری موجود، عملا نتیجه همین رویکرد طرح تفصیلی است.
شورایعالی در جریان بررسی مسائل طرح تفصیلی موجود و به منظور انطباق طرح با راهبردهای طرح جامع، ضمن ابطال بند مذکور از ضوابط طرح تفصیلی انجام هرگونه ساخت‌و‌ساز در این منطقه را به رویه جاری سایر مناطق شهر تهران بازگرداند.
8- تراکم تشویقی: در هیچ حالتی تراکم تشویقی متعلق به یک ملک (اعم از تراکم تشویقی باغات- بافت فرسوده– تجمیع قطعات و...) از یک طبقه تجاوز نکند.
منبع خبر : دنیای اقتصاد
