نگرانی از تغییر طرح تفصیلی

نامه‌نگاری‌ها و انتقادهای درون‌سازمانی شورای‌شهر تهران بابت رسیدن به پاسخی روشن برای علت دستکاری یک‌طرفه متن مصوب طرح تفصیلی جدید پایتخت، سرانجام دیروز سر باز کرد و به هشدار صریح اعضا نسبت به تبعات منفی اجرای این طرح تغییریافته منجر شد.
طرح تفصیلی جدید تهران بعد از تایید نهایی در شورای‌شهر، اردیبهشت‌ماه رونمایی شد، اما بخش‌هایی از آن یک ماه بعد، بدون اطلاع اعضای شورا، توسط دولت تغییر کرد و لزوم اجرای تغییرات به شهرداری ابلاغ شد.
در طول ماه‌های اخیر شورای‌شهر نامه‌های متعددی برای جلوگیری از اجرای تغییرات طرح تفصیلی به دستگاه‌های مرتبط نوشت، اما بی‌فایده‌ بودن مکاتبات، جلسه علنی دیروز شورا را به مسیری هدایت کرد که در آن، برخی اعضای موثر شورا ضمن تشریح پشت‌پرده تغییرات طرح‌تفصیلی، خواستار توقف اجرای طرح و برگشت آن به شورا برای اصلاح و بازنگری شدند.
اعضای شورای‌شهر معتقدند: هدف دولت در کنترل قیمت مسکن از یک‌سو و نگاه شهرداری به منابع درآمدی حاصل از ساخت‌وساز بیشتر از سوی دیگر، باعث شده هر دو آنها تغییراتی را در طرح تفصیلی جدید به وجود بیاورند که تبعات اجرای تغییرات «بارگذاری اضافی جمعیت در تهران» خواهد بود.
رییس شورای‌شهر تهران در جلسه علنی دیروز با اشاره به اینکه در پی اجرای طرح تفصیلی، برخی محله‌های تهران که هیچ فرسودگی خاصی در آنها دیده نمی‌شود، جزو بافت ناپایدار قرار گرفته‌اند، گفت: به بهانه ناپایداری، در برخی مناطق به مالکان خانه‌های ویلایی اجازه داده شده به جای یک تا دو طبقه، ساختمان‌هایی در حد 7 طبقه بنا کنند.
مدیران شهری بار دیگر برای اجرای طرح تفصیلی تغییر یافته و اعطای تسهیلات تشویقی پیش‌بینی نشده در طرح از سوی شورای شهر تذکر گرفتند. اما این بار علاوه بر مدیران شهری، دولت و اعضای شورای عالی شهرسازی و معماری دو ضلع دیگر مثلث مورد انتقاد اعضای شورای شهر را تشکیل می‌دهند.
رییس کمیسیون توسعه و عمران شورا با اعتراض به تغییرات هماهنگ شده در طرح تفصیلی درخواست دوباره خود را برای بازگشت طرح تفصیلی و بررسی دوباره آن مطرح کرد.
تغییرات سازماندهی شده برای رسیدن به دو هدف کنترل قیمت مسکن و ثبات درآمد شهرداری تهران، اعطای تسهیلات تشویقی نامتناسب با پهنه‌های مشخص در طرح تفصیلی، افزایش جمعیت پذیری شهر و ساخت وساز‌های متفاوت با مقررات طرح تفصیلی در مناطق یک، دو، سه و پنج مهم ترین محور انتقادات اعضای شورای شهر در نشست علنی روز گذشته شورا بود.
طرح تفصیلی مبنای علمی ندارد
حمزه شکیب رییس کمیسیون توسعه و عمران شورای شهر در تذکر خارج از دستور جلسه دیروز برای بار چندم به نحوه اجرای طرح تفصیلی انتقاد کرد و گفت: در طرح تفصیلی اتفاقاتی افتاد که نباید می‌افتاد؛ هم دولت، هم شورای عالی شهرسازی و هم شهرداری با هم هماهنگ شدند تا تغییراتی در طرح ایجاد کنند، اما این تغییرات به شهر ظلم کرد؛ چرا که اثرات تغییرات انجام شده در طرح تفصیلی در چند سال آینده مشخص می‌شود به همین دلیل ما باید رسما بخواهیم که طرح تفصیلی به شورای شهر برگردد و ما دوباره آن را بازنگری کنیم چون این طرح مبنای علمی ندارد.
او در توضیح انگیزه ایجاد تغییرات در طرح تفصیلی تصویب شده اظهار کرد: دولت برای آنکه بتواند قیمت مسکن را کنترل کند و شهرداری برای آنکه منابع درآمدی اش کاسته نشود، خود به اتفاق نظر رسیدند تا در حق مردم ظلم کنند اما باید بدانیم طرح تفصیلی جدید حاصل کار شورای شهر سوم است و باید برای مشکلاتی که در طرح ایجاد شده چاره‌ای ‌اندیشید در غیر این صورت همه ناهنجاری‌های ایجاد شده در شهر در چند سال آینده به پای شورای سوم گذاشته خواهد شد.
شکیب که چندی پیش خواستار بازنگری در تغییرات اعمال شده در طرح تفصیلی شده بود دوباره این درخواست را مطرح کرد و افزود: این طرح باید به شورا بازگردد و تا دوره شورای سوم تمام نشده این تغییرات بررسی و مشخص شود مبنای اصلی این تغییرات چیست.
تراکم تشویقی بافت ناپایدار از کجا آمد؟!
مهدی چمران رییس شورای شهر تهران نیز با تایید مشکل ساز شدن تغییرات اعمال شده در طرح تفصیلی اظهار کرد: طرح تفصیلی مبنای علمی داشته اما در زمان اجرا تغییراتی اعمال و پیشنهادهای عجیب و غریبی در آن وارد شد که در حال حاضر مشکل ساز شده است.
او ادامه داد: در ابتدا بنا داشتند تا تمامی ساختمان‌ها بدون مبنا تراکم اضافه دریافت کنند اما پس از مکاتبه شورای شهر و چندین تذکری که داده شد قرار بر این شد تا به پهنه‌های مسکونی R112 یک طبقه تراکم اضافه داده شود و به این ترتیب ساختمان دو طبقه به سه طبقه و ساختمان‌های سه طبقه به چهار طبقه تبدیل شوند اما در عمل شورای عالی شهرسازی و معماری و شهرداری تهران پهنه‌های R112 طرح تفصیلی را به R122 با تراکم پنج طبقه تبدیل کرد.
او افزود: این در حالی است که پهنه R122 برای املاکی که گذر 12 متری با حداقل مساحت 300 متر مربعی دارند باید اعمال شود.
چمران در بخش دیگری از تذکرش به اعطای تراکم تشویقی به بافت ناپایدار انتقاد کرد و گفت: در طرح تفصیلی چیزی به عنوان بافت ناپایدار وجود نداشت، اما اکنون بخشی از پهنه‌های شهر به عنوان بافت ناپایدار شناخته شده‌اند و از تراکم تشویقی استفاده می‌کنند.
او اضافه کرد: منطقه صاحبقرانیه یکی از مناطقی است که به عنوان بافت ناپایدار شناخته شده است این در حالی است که در هیچ جای صاحبقرانیه بافت فرسوده وجود ندارد چون ساختمان‌های ویلایی که سن بالایی هم دارند از استحکام مناسبی برخوردارند، اما چون به عنوان بافت ناپایدار شناخته شده‌اند عملا مجوز 7 طبقه می‌گیرند.
رییس شورای شهر تهران با اشاره به اشتباهاتی که در پهنه بندی برخی مناطق اتفاق افتاده تصریح کرد: به عنوان مثال در پهنه S111 که مالک می‌تواند مجوز 11 طبقه با کاربری تجاری را دریافت کند دیده شده که یک باشگاه ورزشی ساخته‌اند، باید دید چنین اشتباهاتی در طرح تفصیلی از کجا آمده است.
ساخت‌وسازهای مناطق 1،2،3، و 5 را دریابید!
معصومه ابتکار رییس کمیسیون محیط زیست شورای شهر نیز با بیان اینکه طرح تفصیلی به بازنگری نیاز دارد تاکید کرد: براساس تغییرات اعمال شده در طرح تفصیلی ساخت وساز در مناطق یک، دو، سه و پنج مشکل ساز شده‌اند؛ چرا که معابر این مناطق کشش کافی برای حجم گسترده ساخت وسازها را ندارد و در طول شبانه روز می‌بینیم که مسیر عبور و مرور ساعت‌ها قفل می‌شود طوری که گمان می‌رود که این مناطق به خط مقدم جبهه تبدیل شده‌اند!
افزایش جمعیت را چگونه کنترل کنیم؟
این عضو شورای شهر با تذکری جدی نسبت به توسعه بی‌رویه شهر تهران با ساخت‌وسازهای بی‌قاعده اظهار کرد: در سال 79 در سمت رییس سازمان حفاظت محیط زیست رسما اعلام کردم با توجه به ظرفیت‌های زیست محیطی پایتخت نباید مناطق 21 و 22 تاسیس شوند، اما شهرداری تعهد داد که منطقه 22 با حداقل جمعیت در حدود 150 تا 200 هزار نفر جمعیت شکل بگیرد.
او افزود: با این وجود هم اکنون شاهد جمعیت‌پذیری بیش از 750 هزار نفر در این منطقه هستیم.
ابتکار به فقدان ضوابط بلند مرتبه‌سازی در طرح تفصیلی جدید نیز اشاره کرد و گفت: در برخی از مناطق شهر در حالی که تمامی ساختمان‌های یک گذر 3 تا 4 طبقه هستند مجوز برج‌های بلند مرتبه ای داده می‌شود که با اطراف خود همخوانی ندارند.
چمران در پایان در پاسخ به ایرادات وارد شده به طرح تفصیلی گفت: متاسفانه اجرای طرح به گونه ای شده که باید تک تک ساختمان‌ها را کنترل کنیم تا چنین مجوزهایی صادر نشود.