منابع جدید برای شهرداری تهران

شهرداری تهران بعد از چند هفته مذاکره و رایزنی با اعضای شورای شهر تهران برای کسب مجوز تامین درآمد جدید برای سال جاری، دیروز موفق شد مصوبه‌ای از شورا اخذ کند که براساس آن رقمی‌معادل 1800 میلیارد تومان منابع مالی جدید از محل صدور مجوز تراکم و عوارض ساخت طی سه ماه‌ آینده در اختیار مدیریت شهری پایتخت قرار می‌گیرد.
شهرداری پیش‌تر طرح افزایش نرخ تراکم را برای اجرا از ابتدای زمستان تدارک دیده بود که به‌ این ترتیب برخلاف وعده‌ها برای استفاده از درآمد پایدار، شهرداری تهران همچنان به درآمد حاصل از ساخت‌وساز وابسته خواهد بود.
بخش درآمدی متمم بودجه شهرداری تهران در سال‌جاری در شرایطی به تصویب اعضای شورای شهر تهران رسید که بخش عمده درآمدهای تعیین شده برای شهرداری در‌ این متمم در سه حوزه عوارض تغییر کاربری، عوارض پروانه ساختمان و عوارض مازاد تراکم خلاصه شده است. ‌این در حالی است که براساس سیاست‌گذاری جدید مدیریت شهری، بخش عمده درآمدهای به دست آمده برای شهرداری باید به شکل درآمدهای پایدار حاصل شود. اما آن‌طور که دیروز شورای شهر تصویب کرد برای ماه‌های باقیمانده از سال جاری نیز شهرداری همچنان به درآمد حاصل از تراکم وابسته خواهد بود.
در جلسه علنی روز گذشته شورا، برخی از اعضا به دلیل نوع درآمدهای تعیین شده برای شهرداری در ‌این متمم با ارائه آن در صحن علنی شورا مخالف بودند اما نمایندگان شهرداری با دفاع از متمم ارائه شده بالاخره منبع درآمدی جدید خود را به تصویب رساندند.
معاون توسعه و برنامه‌ریزی شهرداری تهران علت ارائه متمم بودجه به شورا را افزایش هزینه‌های 30 تا 40 درصدی اجرای پروژه‌های مشارکتی و و بزرگراهی در سال‌‌آینده عنوان کرد و گفت: در صورتی که پروژه‌ها در سال جاری به اتمام نرسند مجبوریم در سال‌ آینده‌ این پروژه‌ها را با حداقل 30 درصد افزایش هزینه اجرایی کنیم.
به گزارش «دنیای اقتصاد» اگرچه بخش درآمدی متمم بودجه 90 از سوی برخی از اعضای شورا به علت مانور درآمدی شهرداری در حوزه درآمدهای ناپایدار با مخالفت‌هایی روبه‌رو شد اما در نهایت با پیشنهاد کاهش 200 میلیاردی درآمد حاصل از تغییر کاربری و افزایش درآمد حاصل از مالیات بر ارزش افزوده با رای اکثریت اعضای حاضر به تصویب شورا رسید.
در جریان بررسی بخش درآمدی متمم بودجه امسال، حمزه شکیب، محمدعلی نجفی و معصومه ابتکار از جمله منتقدان اصلی نحوه تنظیم متمم در بخش درآمدی آن بودند.
تغییر کاربری در تمام شهر حس می‌شود
حمزه شکیب، ريیس کمیسیون توسعه و عمران شورا پیش از بررسی متمم بودجه با تاکید بر‌اینکه بهتر است لایحه متمم بودجه در جلسه غیرعلنی مطرح شود زیرا مطرح کردن برخی از مسائل در صحن عمومی ‌به صلاح نیست، گفت: امیدوارم دوستان شهرداری تحمل شنیدن نظرات ما را داشته باشند.
شکیب با اشاره به نحوه افزایش درآمدها در شهرداری اظهار کرد: تغییر کاربری و صدور پروانه ساخت از عمده‌ترین دلایل افزایش بودجه شهرداری بوده است که باید مشخص شود ‌این تغییر کاربری‌ها و پروانه‌های ساخت براساس طرح تفصیلی ملاک عمل است یا خیر.
او با تاکید بر‌اینکه می‌توان به راحتی در شهر نتیجه ‌این تغییر کاربری‌ها را احساس کرد، گفت: وقتی حیاط خانه هم واگذار و به قهوه‌خانه تبدیل می‌شود نباید از وضعیت ترافیک شهر گلایه کرد.
شکیب در پاسخ به سوال «دنیای اقتصاد» در مورد اشکالات وارد شده به متمم بودجه گفت: با توجه به اعداد و ارقامی ‌که در بخش عوارض ساختمان و تبدیل کاربری‌ها ثبت شده است، نمی‌توان به اجرایی شدن طرح تفصیلی امیدوار بود. مطمئن باشید مردم ما را به خاطر‌ اینگونه عملکرد نمی‌بخشند.
وی همچنین اظهار کرد: بیشتر درآمدهای تهران باید از محل درآمدهای پایدار باشد نه‌اینکه حیاط خانه را نیز به واحدی تجاری تبدیل کنیم.
شهرداری درآمدهای خود را ذخیره کند
در ادامه انتقاد شکیب، محمدعلی نجفی عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورا نیز با بیان‌ اینکه بیشتر درآمدهای شهرداری از منابع غیرپایدار است، گفت: 630 میلیارد تومان از درآمدها حاصل از عوارض تغییر کاربری، 660 میلیارد تومان عوارض پروانه ساختمان و 400 میلیارد تومان نیز عوارض مازاد تراکم است که تمامی ‌این درآمدها ناپایدار است.
وی افزود: باید ‌این پرسش را مطرح کرد که می‌توان به همین میزان برای سال‌ آینده نیز درآمد داشت و اگر پاسخ منفی است آیا بهتر نیست صندوق ذخیره درآمدها، اضافه درآمدهای سال جاری شهرداری را نگهداری یا سرمایه‌گذاری کنند.
او با تاکید بر‌اینکه با اجرایی شدن طرح تفصیلی شهر تهران شهرداری از لحاظ تامین درآمدها با مشکلاتی روبه‌رو می‌شود، تصریح کرد: اگر درآمدها برای زمان‌های مورد نیاز ذخیره نشود مطمئنا در نگهداری شهر با مشکلات جدی‌ روبه‌رو می‌شویم.
نگران اجرای طرح تفصیلی هستیم
همچنين معصومه ابتکار، عضو شورای شهر تهران از ابلاغ و اجرا نشدن طرح تفصیلی انتقاد کرد و گفت: ما در شورای شهر در حال بررسی لایحه متمم بودجه سال 90 هستیم که ضرورت داشت طرح تفصیلی در اختیارمان باشد تا ملاک عمل قرار گیرد؛ چرا که در حال حاضر ما نمی‌دانیم مطابق با برنامه حرکت می‌کنیم یا خیر و در همین راستا عملا نتوانستیم منابع پایدار درآمدی را به تثبیت برسانیم.
او افزود: هنوز مشخص نیست با وجود درآمدهایی که در متمم پیش بینی شده است، بتوان طرح تفصیلی جدید را اجرا کرد یا نه، چرا که شرایط شهر در حال تغییر است.
پایتخت با مدیریت کیسه‌ای اداره می‌شود
حسن بیادی، نایب ريیس شورای شهر تهران در ادامه انتقادهای وارد شده به متمم بودجه اظهار کرد: شهرداری با مدیریت کیسه‌ای اداره می‌شود و برنامه‌ریزی در ادامه شهر نقشی ندارد. او افزود: ما در‌این شهر فقط درآمد و هزینه داریم و چشم‌اندازی که مشخص شود‌ آینده تهران به کجا ختم می‌شود، وجود ندارد.
بیادی با انتقاد از نحوه صدور پروانه ساخت گفت:‌ طرح تفصیلی به لاشه‌ای تبدیل شده است که پس از ابلاغ، امکان اجرایی شدن دارد و باید دوباره میلیاردها تومان صرف تدوین برنامه جامع و تفصیلی شود.
دفاع شهرداری از متمم بودجه
با وجود انتقاد اعضای شورا، معاون شهردار تهران علت افزایش درآمد بخش تغییر کاربری و عوارض صدور پروانه را شفاف سازی و شناسایی کاربری هایی عنوان کرد که بر خلاف کاربری مجاز در حال فعالیت بوده‌اند. معاون مالی و اداری شهرداری تهران در توضیح چرایی افزایش درآمدها از بخش صدور پروانه اظهار کرد: بیشتر افزایش پروانه‌های ساخت به دلیل اجرایی شدن پروژه‌های مشارکتی و مجتمع‌های‌ ایستگاهی مترو است. به عنوان مثال تنها از محل صدور پروانه ساخت برای یک مجتمع ‌ایستگاهی 400 میلیارد تومان درآمد حاصل شده است که‌این درآمدها در توسعه شبکه مترو هزینه می‌شود. همچنین افزایش تغییر کاربری‌ها به دلیل ممیزی ساختمان‌های تهران است که پس از آن متوجه دو میلیون متر مکعب فضا شدیم که برخلاف کاربری‌های موجود مشغول فعالیت بودند.
حسین محمد پورزرندی در ادامه افزود: ما در سال جاری هزار و200 پروژه مشارکتی داشتیم که در حساب و کتاب‌ها نبود. بعد از شناسایی مشخص شد که بالغ بر 6 هزار میلیارد تومان قرارداد بوده است.
به گزارش «دنیای اقتصاد» پورزرندی در پاسخ به ‌این سوال که تغییر کاربری براساس طرح تفصیلی ملاک عمل انجام می‌شود یا طرح تفصیلی جدید،گفت: یقینا شهر الان هم بدون برنامه نیست و در جاهایی که تصویب شده براساس طرح جدید انجام می‌شود و در برخی مناطق دیگر براساس طرح تفصیلی ملاک عمل، انجام می‌شود. می‌خواهیم با تغییر کاربری‌ها حق شهر را بپردازیم.
مناف هاشمی ‌معاون توسعه و برنامه‌ریزی در دفاع از ردیف‌های درآمدی متمم بودجه گفت: به دلیل سقف درآمدها نمی‌توانیم از ارائه پروانه ساخت به مردم خودداری کنیم.
او ادامه داد: 30 درصد درآمدهای شهرداری جزو درآمدهای پایدار است. همچنین شهرداری در خصوص درآمدهای پایدار با دو مشکل عدم تخصیص سهم شهرداری از طرح هدفمندی یارانه‌ها و ارائه سهم شهرداری از قانون جدید راهنمایی و رانندگی، مواجه است.
معاون شهردار تهران افزود: از 100 میلیارد تومان درآمد بنزین توزیع شده بين شهرداری‌ها هنوز 30 میلیارد تومان سهم شهرداری تهران پرداخت نشده است.
او ادامه داد: نیازهای ضروری شهر تهران از جمله پروژه های نیمه کاره و بزرگراهی در دستور کار ما بوده که اگر آنها را امسال تملک نکنیم و به اتمام نرسانیم تورم ما را مجبور می‌کند که گران‌تر بخریم.
او در جمع خبرنگاران اظهار کرد: تايید درآمد و هزینه‌های متمم بودجه خوشحال‌کننده و ‌این موضوع به نفع شهر است، چون کاری را که امسال می‌توان تمام کرد در سال‌ آینده حدود 40 درصد گران‌تر به پایان می‌رسد.
پیشنهاد خادم برای تصویب متمم
در ادامه جلسه رسول خادم ريیس کمیسیون برنامه و بودجه گفت: برای آنکه فرصت‌های لازم برای تحقق پروژه‌های عمرانی از دست نرود باید متمم بودجه تعیین تکلیف شود. او ادامه داد: با کاهش درآمدهای حاصل از تغییر کاربری و افزایش درآمدهای ارزش افزوده اعضای شورا متمم بودجه 90 را تایید کنند.
او پیشنهاد داد: بهتر است 200 میلیارد تومان از درآمدهای تغییر کاربری متمم را کاهش دهیم و به درآمد حاصل از مالیات بر ارزش افزوده اضافه کنیم.
با پیشنهاد خادم اعضای منتقد به متمم بودجه به بخش درآمدی متمم رای مثبت دادند و حمزه شکیب، احمد مسجدجامعی و پروین احمدی‌نژاد تنها نمایندگانی بودند که به متمم بودجه رای ندادند.