صعود ساخت مسکن نزول وام بانکی

گروه مسکن- فرید قدیری: تبعات هدایت تسهیلات بانکی بخش مسکن -توسط دولت- به سمت مسکن‌مهر، اگرچه تاکنون در قالب نقدهای پراکنده از سوی کارشناسان گوشزد شده، اما این بار، ابعاد سدی که جلوی اعطای وام ساخت به انبوه‌سازان را گرفته در قالب آمار رسمی مشخص شده است.
انبوه‌سازان در تهران از ابتدای امسال برای پایان دادن به رکود دو ساله، به جای لوکس‌سازی در محله‌های شمالی، وارد بافت‌های فرسوده شدند و در مدت 7ماه، حجم احداث واحدهای مسکونی در این مناطق را دو برابر افزایش دادند، اما این اتفاق که به عنوان رکورد ساختمانی در آمارهای بانک ‌مرکزی، مرکز آمار، وزارت مسکن و شهرداری تهران به ثبت رسیده، ظاهرا هنوز توجه مسوولان بانکی را برای پشتیبانی از شکل جدید مسکن‌سازی جلب نکرده است.گزارشی که دیروز توسط سازمان نوسازی شهر تهران- وابسته به شهرداری- درباره روند ساخت‌وساز در بافت‌های فرسوده منتشر شد، از «صعود ساخت مسکن و نزول تسهیلات بانکی طی ماه‌های اخیر» در پایتخت خبر می‌دهد، به‌طوری‌که در 7 ماه اول امسال تعداد واحدهای مسکونی که ساخت آنها در بافت‌های فرسوده تهران شروع شده 99 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش پیدا کرده، اما حجم تسهیلات بانکی پرداخت شده برای ساخت این واحدها نه تنها هیچ رشدی نداشته، بلکه 6 درصد نسبت به پارسال کاهش پیدا کرده است. نهاد مسوول نوسازی املاک مسکونی در تهران با اشاره به اینکه تسهیلات بانکی سهم بسزایی در ترغیب مالکان بافت‌های فرسوده به نوسازی دارد، خواستار تحرک جدی در اعطای تسهیلات بانکی به این بخش شده و جهش اخیر ساخت‌وساز در تهران را کنش شفاف و مشخصی برای واکنش سیستم بانکی عنوان کرده است. گزارش «دنیای‌اقتصاد» از آمارهای رسمی مربوط به روند احداث مسکن در شهر تهران حاکی است در 7 ماه امسال 12 هزار و 300 واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده ساخته شده که فقط از 2 هزار و758 واحد، پشتیبانی بانکی به عمل آمده است به این معنی که از هر 4 واحد مسکونی در حال ساخت، فقط یک واحد مسکونی موفق به دریافت تسهیلات بانکی شده است. این در حالی است که سال گذشته، روند اعطای وام ساخت به مراتب بهتر بود به‌طوری‌که در 7 ماه پارسال، از 6 هزار و 387 واحد مسکونی ساخته شده، 3 هزار واحد موفق به جذب تسهیلات بانکی شدند، یعنی در سال 88 به ازای دو واحد در حال ساخت، یک واحد وام ساخت دریافت کرده است. علت کناره‌گیری بانک‌ها از حمایت انبوه‌سازان کاملا مشخص است: «بخش بزرگی از منابع بانکی کشور به‌صورت خط‌اعتباری برای مسکن‌مهر کنار گذاشته شده و ظاهرا تا مادامی که مسکن‌مهر وجود دارد، سایر ساخت‌وسازها نباید روی تسهیلات بانکی حساب باز کنند.» بافت‌های فرسوده در تهران بهترین مناطق برای تامین مسکن مورد نیاز در مقایسه با زمین‌هایی که دولت برای ساخت مسکن‌مهر بیرون از شهر اختصاص داده، هستند. طبق آمار رسمی در نیمه اول امسال به ازای هر واحد فرسوده تخریب‌شده، 5/3 واحد نوساز و جدید احداث شده است ضمن اینکه انگیزه سکونت در مرکز تهران به هیچ وجه با اجبار تهرانی‌ها به مهاجرت در شهرهای اقماری بیرون تهران و اقامت در مسکن‌مهر، قابل مقایسه نیست. به‌رغم همه این تفاوت‌های شاخص و قابل رویت، انتظاری که سرمایه‌گذاران ساختمانی از سیستم بانکی دارند هنوز برآورده نشده است.