اخبار مسکن و صنعت ساختمانشنبه - 29 اردیبهشت 1403
دبیر سامانه املاک و مستغلات با اعلام اینکه اصلاح مالیات‌های بخش مسکن و تدوین ضوابط جدید مالیاتی شروع شده، از استفاده تمام‌قد از امکانات قانونی برای مقابله مالیاتی با املاک بدون‌استفاده خبر داد و گفت: بانک اطلاعاتی از موقعیت خانه‌های خالی در تهران تهیه شده و مالیات بر افزایش ارزش ملک و مالیات بر اراضی بایر نیز برای حذف کامل سوداگری و تقویت سرمایه‌گذاری مولد (ساخت‌وساز) در دستور کار است
7 - خرداد
سرعت اقدام برای کنترل قیمت‌مسکن و اجاره‌بها در دولت افزایش پیدا کرده و این بار مجموعه‌ای از چند نوع مالیات با کاربری «مقابله با سوداگری» و در عین حال «تشویق به سرمایه‌گذاری مولد در بازار مسکن» در دستور کار قرار گرفته است.
سال گذشته مسوولان بخش مسکن و امور مالیاتی در صدد برآمدند از خانه‌های خالی و معاملات مکرر ملک مالیات بگیرند، اما عمده توان اجرایی، صرف تشکیل بانک اطلاعاتی از کسانی که مشمول مالیات می‌شوند، شد.
اکنون و در آستانه فصل تابستان –دوره‌ای که تقاضای مصرفی خرید و اجاره مسکن در آن افزایش پیدا می‌کند- دولت در نظر دارد خرید‌های سرمایه‌ای ملک مسکونی را در حدی که برای مصرف‌کننده خطرناک محسوب می‌شود، محدود کند و همچنین با یکسری معافیت مالیاتی برای ساخت‌وسازها، مسیر عرضه را هموارتر سازد.
به این منظور 3 نوع مالیات شامل مالیات بر اراضی‌بایر، مالیات بر خانه‌های‌خالی و مالیات بر افزایش ارزش زمین‌و‌مسکن برای سفته‌بازان بازار مسکن پیش‌بینی شده که هم‌اکنون جمع‌بندی موارد حقوقی و فنی آن در حال انجام و نهایی شدن است.
این مالیات‌ها از یک‌سو مورد توجه و تاکید مسوولان بخش مسکن قرار گرفته و از سوی دیگر جزئیات اولیه آنها در پیش‌نویس اصلاحیه نظام مالیاتی که توسط سازمان امور مالیاتی تهیه شده، لحاظ شده است.
مقداد همتی دبیر سامانه معاملات املاک‌و‌مستغلات در این باره به «دنیای‌اقتصاد» گفت: با بازنگری در مالیات‌های قابل دریافت از مسکن در نظر داریم احتکار و نگهداری بدون استفاده ملک شامل زمین و مسکن را برای مالکان پرهزینه کنیم تا این املاک به نحو مطلوب مورد استفاده قرار بگیرد.
پیش‌نیاز اخذ مالیات فراهم است
وی افزود: اکنون پیش‌نیاز اخذ مالیات از سوداگران بازار مسکن چه آنهایی که با احتکار ملک، عرضه را برای خریدار مصرفی کاهش می‌دهند و چه کسانی که با حضور مکرر در معاملات مسکن سود‌های غیرمولد نصیبشان می‌شود، فراهم است، طوری که با رهگیری مبایعه‌نامه‌هایی که در بنگاه‌های مسکن تنظیم و ثبت می‌شود، امکان ردگیری سرمایه‌گذاران ملکی وجود دارد. همچنین بانک اطلاعاتی مناسبی از تعداد و موقعیت خانه‌های خالی در تهران تهیه شده که با راستی‌آزمایی آن از طریق انطباق با وضعیت مصرف آب، برق، گاز، تلفن و فاضلاب می‌توان صحت اطلاعات به دست آمده را کامل کرد.
وی با بیان اینکه جزئیات کامل مقابله با خانه‌های خالی در تهران طی این هفته نهایی خواهد شد، گفت: برای عرضه واحدهای مسکونی بدون استفاده از همه توان قانونی و اجرایی حتی قانون تعزیرات استفاده خواهیم کرد.
همتی همچنین با اشاره به تدارک مالیات بر افزایش ارزش ملک (CGT) گفت: عده‌ای در فصل رونق معاملات مسکن ملک خریداری می‌کنند و به امید افزایش ارزش آن در آینده، می‌فروشند، این افراد سرمایه‌گذار غیرمولد در بازار مسکن محسوب می‌شوند و با اخذ مالیات سنگین از آنها باید جلوی ضرر رساندن به بازار مصرفی مسکن را گرفت.
دبیر سامانه معاملات املاک تصریح کرد: در کنار مالیات‌های تنبیهی برای سوداگران، پیش‌بینی برخی معافیت‌های مالیاتی تشویقی نیز برای سازنده‌ها نیز شده است.
توصیه مشاور وزیر مسکن به مردم
مقداد همتی، مشاور وزیر مسکن و دبیر سامانه املاک و مستغلات در ادامه گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» خطاب به فعالان بازار مسکن گفت: در حال حاضر قدرت نقد شوندگی در بخش زمین و مسکن بسیار پایین است به این معنی که مالکان در مقایسه با صاحبان سایر کالاهای با ارزش همچون سکه و طلا نمی‌توانند به محض تصمیم به فروش، زمین یا ملک‌شان را معامله کنند. بنابراین، تصور اینکه در فصل رونق معاملات مسکن بتوان با خرید و سپس فروش ملک، سود کسب کرد، کاملا اشتباه است.
مالیات‌ها چقدر خواهد بود؟
به گزارش دنیای‌اقتصاد، سازمان امور مالیاتی اخیرا بخشی از پیش‌نویس اصلاح نظام مالیاتی را که مربوط به مالیات‌های بخش مسکن می‌شود برای نظرخواهی و ارائه پیشنهاد به وزارت مسکن ارائه کرده است که محتوای آن حاوی نکات جالبی است.
برای دریافت مالیات از اراضی بایر در نظر است بیشتر از رقمی که قانون ساماندهی مسکن مصوب کرده، مالیات گرفته شود. در قانون ساماندهی گفته شده باید سالانه 12 درصد از ارزش معاملاتی زمین بایر مالیات گرفته شود. همچنین برای خانه‌های خالی در قانون قدیمی مالیاتی کشور سابقه‌ای وجود دارد مبنی بر اینکه معادل دو در هزار قیمت معاملاتی املاک بدون استفاده، به ازای هر ماه مالیات گرفته شود. در این باره گفته می‌شود در اصلاحیه جدید قرار است معادل همین رقم براساس قیمت معاملاتی روز یا قیمت منطقه‌ای اصلاحی، مالیات اخذ شود که البته در صورتی‌که قانون تعزیرات برای خانه‌های خالی به اجرا دربیاید، مالیات به شکلی دیگر از مالکان این خانه‌ها دریافت خواهد شد.
مرکز ثقل مالیات‌های جدید
گزارش خبرنگار دنیای‌اقتصاد از بازنگری مالیاتی در بازار مسکن همچنین حاکی است مرکز ثقل مالیات‌های جدید برای املاک مسکونی، مالیات بر افزایش ارزش ملک است که بر مبنای آن مابه‌التفاوت قیمت خرید مسکن و قیمت فروش مشمول درصدی از مالیات می‌شود. در حال حاضر برای نهایی کردن این مالیات این موضوع مطرح است که آیا مالیات باید با احتساب نرخ تورم محاسبه شود یا نه؟
طرفداران مقابله جدی با سوداگری مسکن معتقدند بدون محاسبه نرخ تورم باید مابه‌التفاوت قیمت خرید و فروش مسکن به صورت مطلق ملاک محاسبه مالیات قرار بگیرد.
مسوولان بخش مسکن و مالیات متفق‌القول هستند که این مالیات مدرن‌ترین مالیات مسکن محسوب می‌شود و تجارب کشورهای دنیا در زمینه اجرا و اخذ آن موفقیت‌آمیز بوده است.
این مالیات از یک‌سو نگاه درآمدی به موضوع اخذ مالیات را پوشش می‌دهد و از سوی دیگر باعث کاهش سفته‌بازی در بازار مسکن می‌شود طوری که شایعه پرهزینه بودن برخی دیگر از روش‌های مالیاتی، برای این مالیات صحت ندارد. گفته می‌شود در صورتی که این مالیات جدید اجرایی شود حتی احتمال دارد اخذ مالیات بر معاملات مکرر در این طرح ادغام شود.
برای مالیات ارزش افزوده در عین حال معافیت‌هایی در نظر گرفته شده است از جمله اینکه اگر کسی یکبار در طول دوره‌ای مشخص صاحبخانه شد و در زمان فروش آن عایدی نصیبش شد از پرداخت مالیات معاف باشد.
در حال حاضر مالیات ارزش افزوده در کشورها بین 10 تا 50 درصد محاسبه می‌شود.
استقبال مدیریت شهری تهران از طرح دولت
گروه مسکن- مینا یوسفی: خیز دولت برای برخورد با بلااستفاده گذاشتن املاک مسکونی با استقبال از طرف مدیریت شهری تهران روبه‌رو شده است.
خانه‌های خالی را مصادره کنید
برخی از مسوولان شهر تهران از جمله معاون شهرسازی و معماری شهرداری معتقدند که نه تنها دولت ابزار شناسایی چنین خانه‌هایی را دارد، بلکه باید خانه‌های خالی را به نفع مردم فقیر جامعه مصادره کرد.
هیربد معصومی در عین حال که از تعداد خانه‌های خالی در تهران اظهار بی اطلاعی کرد، به دنیای اقتصاد گفت: این خانه‌ها اغلب برای افرادی است که بیش از یک واحد مسکونی دارند. البته بر اساس مطالعه ای که دو سال پیش در تهران انجام شد، 260 هزار واحد مسکونی یعنی معادل 6 تا 7 درصد خانه‌های تهران خالی از سکنه هستند. این مطالعه که بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران و اطلاعات استخراج شده از سوی شرکت‌های دولتی ارائه‌دهنده خدمات به واحدهای مسکونی از جمله آب، برق و گاز انجام شده، نشان می‌دهد که تقریبا اغلب خانه‌های خالی در شمال تهران قرار دارند.
معاون شهردار تهران با اشاره به اینکه اغلب خانه‌های خالی متعلق به قشر برخوردار جامعه است، حتی برخوردهای شدیدتر از دریافت مالیات بر خانه‌های خالی که به منظور ترغیب مالکان به عرضه این خانه‌ها به بازار اجاره می‌تواند در نظر گرفته شود را پیشنهاد داد.
به گفته معصومی شناسایی خانه‌های خالی و نحوه برخورد با مالکان این خانه‌ها برای دولت کار آسانی است و دستگاه‌های مرتبط از جمله قوه قضاییه می‌توانند به راحتی راهکارهایی را برای جلوگیری از خالی ماندن خانه‌ها ارائه و اجرایی کنند.
در دنیا هم از خانه‌های خالی مالیات گرفته می‌شود
رسول خادم ، رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران نیز اقدام دولت برای دریافت مالیات از خانه‌های خالی را تایید کرد و با اشاره به تجربه‌های جهانی در این زمینه به دنیای اقتصاد گفت: در تمام کشورها از قوانین بازدارنده برای جلوگیری از خالی ماندن خانه‌های خالی استفاده می‌شود.
به گفته وی حتی در برخی از شهرهای جهان میزان عوارض دریافتی از خانه خالی پس از گذشت کمتر از 10 سال معادل قیمت ملک می‌شود که این میل به احتکار را در مالکان کم می‌کند.
به اعتقاد خادم شناسایی و دریافت مالیات از خانه‌های خالی قابل اجرا است و در این راه وزارت مسکن و شهرداری‌ها می‌توانند در استخراج اطلاعات خانه‌های خالی به یکدیگر کمک کنند. رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران تاکید کرد: شناسایی و دریافت عوارض از خانه‌های خالی باید در طول زمان و نه به طور مقطعی انجام شود. خادم در عین حال گفت: البته اخذ مالیات از خانه‌های خالی یک راهکار برای مقابله با این مساله است و به موازات این اقدام قانونی، باید راهکارهای دیگری همچون جلوگیری از افزایش قیمت مسکن و در نتیجه کاهش ترغیب مالکان به سوداگری در دست اقدام قرار گیرد.